(Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 20 juni 2001)
De particuliere belegger heeft het al lang ontdekt, maar voor de doorsnee institutionele belegger is het nog onbekend terrein: beleggen met sociaal-ethische en ecologische criteria. Bij Bank Artesia konden de pensioenfondsmanagers er gisteren mee kennismaken.
In maart van dit jaar publiceerde Capital Management Consultants (CMC) een onderzoek waaruit bleek dat bijna 70% van de institutionele beleggers ‘actief’ belangstelling heeft voor duurzaam beleggen . Volgens Wim Vermeir, hoofd van de afdeling mondiaal evenwichtig en duurzaam management van Cordius Asset Management, moet dat percentage niet te letterlijk worden genomen. ‘ Duurzaam beleggen staat in de belangstelling. Besturen van pensioenfondsen hebben hun fondsmanager gevraagd om het eens te onderzoeken. Dat doet een aantal hier vanmorgen: onderzoeken.’
Vermeir rekent voor dat de markt van duurzaam beleggen voor particuliere beleggers ver op de markt van de institutionele beleggers voorloopt. Hij baseert zich op een onderzoek uit 1999 van het Italiaanse onderzoeksinstituut Avanzi. Dat constateert dat er in dat jaar al 188 op particuliere beleggers gerichte duurzame beleggingsfondsen waren met een gezamenlijk geïnvesteerd vermogen van 24,2 mrd.
De aanwezige fondsmanagers willen vooral weten of duurzaam beleggen een blijvertje is. Vermeir kan ze geruststellen. Duurzaam beleggen is volgens hem geen hype. De belangstelling voor meer sociale, ethische en milieubewuste bedrijven is groeiende. ‘Vroeger had je de alternatieven en de yuppen’, zegt Vermeir. ‘Dat onderscheid bestaat nauwelijks meer. Tegenwoordig hebben de alternatieven ook grote vermogens en zij willen dat op een verantwoorde manier beleggen.’ En daar missen veel institutionele fondsmanagers de aansluiting. ‘Zij waren vroeger de yuppen’, zegt Vermeir lachend.
Toch is duurzaam beleggen geen nieuw fenomeen voor institutionele beleggers. Al in de jaren dertig waren in de Verenigde Staten en na de Tweede Wereldoorlog in Europa kerken, andere religieuze organisaties, vakbonden en stichtingen actief in het selecteren van bedrijven die beter pasten bij hun waarden, normen en maatschappelijke visie. ASN Bank en Triodos Bank vinden daar hun oorsprong in.
Daarnaast vergroot de overheid de druk op de pensioenfondsen om meer te vertellen van hun beleggingsbeleid. In het Verenigd Koninkrijk zijn pensioenfondsen wettelijk verplicht bekend te maken in welke mate hun investeringspolitiek rekening houdt met ethische, sociale en ecologische principes. In Duitsland is een vergelijkbare wet al door de tweede kamer en ligt nu ter goedkeuring bij de senaat. Wim Vermeir heeft gisteren tijdens de traditionele vermogensbeheerders die onder druk staan duurzamer te beleggen kunnen vertellen dat het niet gevaarlijk is. Het levert op de lange termijn een gelijkwaardig rendement op als traditionele beleggingen.Hij bevindt zich daarmee in het kamp van de conservatieve analisten van duurzaam beleggen . Vermeir heeft collega’s die geloven in een hoger rendement op de lange termijn. Het verschil in analyse hangt samen met het ingeschatte risico van een portefeuille met bedrijven die rekening houden met mensen en milieu. Uit onderzoek van Cordius blijkt dat duurzame ondernemingen over het algemeen ‘groeiaandelen’ zijn. Daarmee bedoelt Vermeir dat het aandelen zijn waarvoor de markt bereid is een premie te betalen vanwege betere winstvooruitzichten en een hogere rentabiliteit. Het bedrijven zijn die proberen kosten te besparen door te letten op grondstoffen en energieverbruik. Vermeir:’Ze kijken vaak verder vooruit bij nieuwe investeringen, letten meer op productveiligheid en productiebetrouwbaarheid en hebben een sterk imago. Op sociaal gebied onderkennen ze dat mensen het kapitaal zijn van het bedrijf. Een sociale en ecologische strategie is positief voor de rentabiliteit.’
Het nadeel van deze ondernemingen, zo legt Vermeir uit, is vaak een relatief kleine marktkapitalisatie. Dat maakt een onderneming minder aantrekkelijk voor een portefeuille van een institutionele belegger. Maar dat moet ook niet overdreven worden, zegt hij.
Cordius Asset Management onderzoekt en selecteert de bedrijven voor zijn duurzame fondsen niet zelf. Het baseert zijn keuze op de selectie van de Dow Jones Sustainability Group en het Belgische Ethibel, een onafhankelijk adviesbureau voor duurzaam en ethisch beleggen. ‘Dat is om conflicten tussen de verantwoordelijkheden van de duurzame consultant en de asset manager te vermijden.’
