(Gepubliceerd in Het Financieel Dagblad van 23 maart 2002).
Fortis gebruikt Britse expertise voor beter sociaal-ethisch aandelenfonds
Duurzaam beleggen heeft in Nederland de afgelopen jaren vaste voet aan de grond gekregen. Het stellen van speciale criteria in welke bedrijven wordt belegd, is niet meer voorbehouden aan kerkelijke instellingen, vakbonden en ideële organisaties. Institutionele beleggers als PGGM, ABP en een aantal bedrijfspensioenfondsen zijn voorzichtig hun beleggingen groener, ethischer en socialer aan het maken.
Grote en kleine particuliere beleggers hebben een ruime keuze waar ze hun bijdrage aan een betere wereld kunnen beleggen. Elke bank heeft zijn eigen duurzame beleggingsfonds. Een aantal daarvan biedt ook duurzaam beleggen op maat aan en heeft een eigen onderzoeksafdeling die bedrijven de maat neemt op hun sociaal-ethische en milieugedrag.
De Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar Fortis bedient via dochter MeesPierson vooral de grote (institutioneel en particulier) duurzame belegger. De kennis over welke ondernemingen in aanmerking komen voor het certificaat duurzaam , haalt MeesPierson bij het Dutch Sustainability Research bureau, waar zij samen met PGGM en Triodos Bank eigenaar van is.
De Fortis-klant met een klein vermogen maar een maatschappelijk geweten moest tot voor kort zijn heil zoeken bij de concurrenten. Dat hoeft niet meer. Fortis presenteerde de afgelopen week in Brussel een nieuw duurzaam aandelenfonds: het Fortis L Fund Equity Socially Responsible Europe. Helemaal nieuw is het niet. Fortis had al het Equity Euro Job fonds. Dat was een sociaal-ethisch fonds gericht op ondernemingen die de werkgelegenheid bevorderden. Bedrijven die in de afgelopen vijf jaar banen creëerden en over diezelfde periode een groeiende rentabiliteit lieten zien, werden in het fonds opgenomen.
Maar het fonds voldeed niet meer aan de eisen van Fortis. Het onderzoek naar de bedrijven was arbeidsintensief en dan nog was de kwaliteit van de data over de werkgelegenheidscreatie twijfelachtig. Toch wil Fortis graag een goed sociaal-ethisch aandelenfonds aanbieden. Meer en meer klanten vragen erom en de concurrenten zijn in Nederland en Frankrijk met hun duurzame fondsen zeer succesvol. Bovendien is er in België op het gebied van de duurzame en sociaal-ethische beleggingsfondsen nog een wereld te winnen. Voor Fortis zijn in België alleen vermogensbeheerder Cordius en de bank KBC een serieuze concurrent. Zij werken beide samen met het Belgische Ethibel, een onafhankelijk adviesbureau voor duurzaam en ethisch beleggen.
Fortis wilde een andere partner dan Ethibel en koos voor FTSE4Good. Dat maakt het nieuwe fonds van Fortis uniek. Geen enkel continentaal Europees fonds heeft het beleggingsuniversum van FTSE4Good als uitgangspunt. Het universum van een duurzaam of sociaal-ethisch beleggingsfonds is de verzameling bedrijven die geselecteerd zijn volgens de specifieke criteria van de fondsen. De criteria beslaan onder andere mensenrechten, wapen- en tabaksproductie, milieu, sociale omstandigheden.
Het enige andere fonds dat werkt met een speciaal voor duurzaam en ethisch beleggen geselecteerd universum en een eigen index is Robeco Duurzame Aandelen. Robeco werkt met de SAM/Dow Jones Sustainable Index. Het universum daarvoor wordt onderzocht en samengesteld door Sustainable Asset Management (SAM) in Zwitserland. De index valt onder de verantwoordelijkheid van Dow Jones.
De andere aandelenfondsen baseren hun universum en uiteindelijke selectie van bedrijven op eigen onderzoek en criteria. ASN Bank en SNS Bank werken met SNS Asset Management. ING en Postbank krijgen hun informatie van de speciale onderzoeksafdeling ING Investment Management. De fondsen verschillen vanwege de ethische, duurzame en financiële criteria.
FTSE4Good is een serie indices voor sociaal-ethisch en duurzaam beleggen van het Britse FTSE, bekend van onder andere de Londense effectenbeurs. De serie bestaat uit een Britse index, een Europese index, een Amerikaanse en een wereldwijde index met allemaal hun eigen universum waaruit deze fondsmanagers kunnen kiezen.
Fortis werkt voor zijn Equity Socially Responsible Europe Fonds met de FTSE4Good Europe. Dat biedt een universum van 209 ‘goede’ bedrijven. FTSE4Good Europe is het geweten van het nieuwe Fortis-fonds en de financiële deskundigen zetten hun expertise en kennis in om toch het hoogste rendement eruit te slepen.
De selectiecriteria spitsen zich toe op drie onderdelen. Ten eerste moeten de bedrijven streven naar duurzaamheid van het milieu. Ten tweede moeten ze goede relaties nastreven met hun zogenoemde stakeholders (werknemers, vakbonden, toeleveranciers, klanten, niet-gouvernementele organisaties en buren). Ten derde moeten de ondernemingen zich houden aan de internationale afspraken over mensenrechten en de mensenrechten waar ook ter wereld respecteren.
FTSE4Good doet het onderzoek naar de duurzame en sociale prestaties van de beursgenoteerde bedrijven op dezelfde manier als zijn concurrenten. De ondernemingen krijgen uitgebreide vragenlijsten toegezonden en moeten die dan volledig ingevuld weer terugzenden. Als de informatie incompleet is of niet voldoende, of als een onderneming gewoon slecht scoort, wordt ze niet opgenomen in het universum. Volgens Marc Russell-Jones, regionaal directeur van FTSE4Good in Parijs, vinden ondernemingen het steeds belangrijker om opgenomen te worden in die vijver van maatschappelijk goed presterende bedrijven. ‘Het is belangrijk voor hun imago en bevordert hun aantrekkelijkheid voor de belegger.’
Uit de presentatie van Dirk Gadeyne blijkt dat de Belgische belegger nog overtuigd moet worden van de rendabele kant van duurzaam beleggen. Hij legt grote nadruk op het feit dat groen en sociaal-ethisch beleggen ten minste hetzelfde resultaat oplevert als traditioneel beleggen. ‘Als u dan toch belegt, kunt u maar beter ethisch beleggen. Het rendement is hetzelfde maar de maatschappij profiteert er ook van. Dat is de kers op de taart’, aldus Gadeyne.
Marleen Janssen Groesbeek
