Centrum voor Marketing Analyses heeft in het voorjaar van 2002 weer haar jaarlijkse onderzoek onder particuliere beleggers uitgevoerd. Wij hebben ruim 1.000 beleggende huishoudens ondervraagd. Het handelt om huishoudens die beleggen in obligaties, aandelen, beleggingsfondsen, derivaten of aandelenleaseconstructies.
Hier volgen enkele van de belangrijkste resultaten:
– Het aantal beleggende huishoudens is sinds 2001 afgenomen van 1,79 naar thans 1,67 miljoen. Het betreft voor het tweede achtereenvolgende jaar een daling van 7%. Daarmee blijft het voorjaar van 2000 het onbetwiste hoogtepunt. Ten tijde van de beursgang van WorldOnline telde Nederland na de robuuste groei van de jaren negentig ruim 1,9 miljoen beleggende huishoudens.
– De netto instroom van nieuwe beleggers bedraagt 3%. Niet eerder hebben wij in de periode 1997-2002 zon geringe aanwas vastgesteld. Beleggen heeft dus veel van zijn aantrekkingskracht verloren.
– Het langdurige karakter van de malaise op de beurzen is de belangrijkste reden voor het doorzetten van de daling. Zelfs in 1998, toen de Azië-crisis een scherpe reactie op de beurs teweegbracht, groeide het aantal beleggende huishoudens nog met 8%. Die veerkracht laten beleggers nu niet zien, nu de crisis beduidend langer duurt. We zien ook dat de veiligheidsperceptie van beleggen zich op een absoluut laagtepunt bevindt.
– De netto uitstroom van beleggers leidt tot een scherper profiel van beleggers die overblijven. De beleggers die voor een quick win de markt betraden zijn inmiddels vertrokken. Je zou kunnen zeggen dat relatief wat meer doorgewinterde beleggers overblijven.
– Er is een enigszins groeiend gebruik van professionele adviseurs. Tegelijkertijd zien we een sterke afname van het raadplegen van vrienden of bekenden als het gaat om beleggingsbeslissingen.
– De asset mix van particuliere beleggers vertoont een voortgaande verschuiving richting obligaties en beleggingsfondsen. Portefeuilles worden daarmee veel minder risicovol dan in de late jaren negentig het geval was.
– Een groeiende groep (9%) belegt momenteel op buitenlandse beurzen. Het zijn vooral consumenten met grotere belegde vermogens die de grens overgaan.
– Fiscale drijfveren worden steeds minder belangrijk voor beleggers, al laat altijd nog de helft zich daardoor leiden. Dividendrendement weegt op dit moment even zwaar in de motivatie om te beleggen.
– Vrijwel iedereen is bekend met groen beleggen of duurzaam beleggen. Het heeft een beperkt effect op beleggers: 7% heeft dergelijke beleggingen in portefeuille.
– Slechts ruim een kwart van de particuliere beleggers beschikt over een belegd vermogen van meer dan 50.000 euro. Er is een zeer sterk verband met leeftijd: hoe ouder men is, hoe groter het vermogen.
– On line beleggen maakt nog steeds een flinke groei door. Momenteel doet al een op de vijf beleggers dit. In totaal geven zon 330.000 beleggers hun transacties via internet door. Omdat het zeer actieve beleggers betreft is het totale transactievolume van dit distributiekanaal relatief groot.
– Beleggers hanteren steeds vaker internet om beleggingsinformatie te verkrijgen. Bijna de helft doet dit inmiddels. Het zijn vooral de actieve en speculatief ingestelde beleggers.