(Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 2 november 2002).
De overheidsplannen om het fiscale voordeel voor groene beleggingen te beperken, lijken op het eerste gezicht een acute bedreiging voor de groenfondsen. Het sentiment rond groen beleggen is slecht, de koersen van beursgenoteerde beleggingsfondsen in die sector staan ver onder intrinsieke waarde. Maar voor de belegger biedt de gedaalde waarde nu ook kansen. Zo is het ABN Amro Groenfonds met een forse korting te koop.
Het ABN Amro Groenfonds heeft volgens de cijfers van vrijdag 1 november een intrinsieke waarde van euro 50. Het fonds noteerde op de Amsterdamse beurs echter tegen een koers van euro 38,01. Dat betekent een korting van 24%. Die onderwaardering komt niet uit de lucht vallen. Te midden van het toch al slechte beursklimaat hebben beleggers het Groenfonds de rug toegekeerd toen de kabinetsplannen duidelijk werden. Omdat het Groenfonds een closed end fund is, koopt de bank geen aandelen in tegen intrinsieke waarde, maar bepaalt vraag en aanbod de prijs op de beurs.
‘Ten onrechte’, zo noemt Dirk Frikkee, fondsbeheerder van het ABN Amro Groenfonds de onderwaardering. ‘Groenfondsen lijden bij het gekrakeel in Den Haag ook onder het slechte beurssentiment.’ En met de groenfondsen lijden ook de beleggers die in een stabiel obligatiefonds dachten te zitten, voegt Thomas Steiner, woordvoerder van Triodos er aan toe. Want zij verloren dit jaar al, afhankelijk van het fonds, 10% tot 20%.
Na de presentatie van de overheidsplannen om de heffingskorting van 1,3% af te schaffen schroefde ABN Amro per 1 september de intrinsieke waarde, dus de waarde van de onderliggende leningen, met 2,5% terug. Volgens Frikkee blijft het daarbij, maar zal hij de onderliggende waarde hooguit nog eens met 2,5% verlagen als ook de vrijstelling van 1,2% vermogensrendementsheffing komt te vervallen. Dat scenario acht hij echter uitgesloten. Het grote gat tussen intrinsieke waarde en beurskoers is deels te wijten aan gebrekkige informatie. De intrinsieke waarde is niet op dagbasis beschikbaar en dus heeft de belegger geen kans om dit mee te nemen in zijn beleggingsbeslissingen.
Het Triodos Groenfonds (met een koers van euro 49,75) staat een kleine 9% onder zijn intrinsieke waarde van euro 54,65. Aanzienlijk, maar veel minder dan het ABN Amro Groenfonds. Steiner denkt dat het fonds van ABN Amro in het negatieve sentiment sneller door actieve calculerende beleggers uit de portefeuille is gegooid. Triodos trekt als ideële bank met antroposofische wortels meer principiële beleggers. Het fonds heeft in juli zijn onderliggende portefeuille ook al afgewaardeerd, met 3,14%. Van een exodus bij de fondsen is geen sprake, maar volgens Steiner is er wel een kopersstaking. ‘Daarnaast heeft een beperkte groep beleggers de fondsen de rug toegekeerd en de grote koersdalingen veroorzaakt.’
De daardoor ontstane discount is echter geen harde garantie voor gouden bergen. Zowel Triodos Groenfonds als het ABN Amro Groenfonds zou graag zien dat de onderwaardering van hun fondsen zou verdwijnen, maar zijn afhankelijk van het beleggerssentiment. De Tweede Kamer spreekt in de week van 11 november over de belastingmaatregelen voor volgend jaar en neemt daarbij ook de groene fiscale voordelen mee. Steiner: ‘De beslissing is deze week vooruitgeschoven, maar de teneur in de Kamer is positief. Het lijkt erop dat de meerderheid ervoor kiest de groene belegger te redden.’ Hij spreekt de hoop uit dat CDA en LPF daarin de oppositie zullen volgen.
Luuk Hans, directeur van Rabo Groen , is voorzichtig. ‘De aantrekkelijkheid van de Groenfondsen hangt af van de oplossing die de overheid aanreikt. Als je ervan uitgaat dat het fiscaal voordeel van 2,5% intact blijft, dan kun je er op speculeren en is de discount een aantrekkelijke factor. Een logische gedachte, maar je moet wel rekening houden met het politieke speelveld. De zaak ligt anders dan bij een gewoon aandeel.’
Groenfondsen maken dus slechte tijden door, terwijl de obligatiemarkt het juist goed doet. Frikkee: ‘In het huidige sentiment kan het gebeuren dat een belegger die zijn portefeuille opschoont ook het groenfonds verwijdert door de dreigingen uit Den Haag en omdat aanhoudende verliezen tot maatregelen dwingen.’
Juist daardoor kan niet met stelligheid gezegd worden dat de downside risk beperkt is. ‘Maar uiteindelijk is de intrinsieke waarde de basis. Als obligatiebelegger hecht ik voor euro 50 waarde aan dit fonds omdat het dat waard is. De onderliggende leningen zijn vastrentend en gedaan aan betrouwbare partijen. Het verwacht effectief rendement ligt op jaarbasis op 3,9%.’ Met de huidige fiscale regeling komt het rendement boven de 6% uit. En met de discount van euro 10-euro 12 euro worden de vooruitzichten nog fraaier. Frikkee: ‘Dan kom je al gauw uit op een rendement van meer dan 10%.’ Discount of niet, uiteindelijk hangt alles van een draai in het sentiment af, meent Steiner. En dat wordt bepaald door de Haagse regenten.
Steiner: ‘De passage in het strategisch akkoord was hetzelfde als een winstwaarschuwing voor een bedrijf. Blijft de huidige regeling intact dan zullen wij de intrinsieke waarde weer opschroeven, in dezelfde orde van grootte waarmee we het in juli hebben afgewaardeerd.’ En dan neemt de discount verder toe.
Peter van Kleef is freelance journalist.
