(Gepubliceerd in De Gelderlander van 27/10/2001).
Steeds meer beleggers willen weten hoe bedrijven omgaan met mens en milieu. Want financieel succes alleen is niet genoeg, zegt Harry Hummels, directeur Duurzaam Beleggen bij ING Bank Nederland.
Vijfentwintigduizend gulden heeft hij zelf belegd in duurzame beleggingsfondsen. Omdat hij het belangrijk vindt dat bedrijven zich iets aantrekken van mens, maatschappij en milieu.
Hummels is directeur Duurzaam Beleggen van de ING Bank Nederland.
Het is een nog jonge afdeling. Want toen in 1998 maatschappelijk rumoer ontstond rond de betrokkenheid van IHC Calland bij de bouw van een drijvend opslagsysteem voor de kust van Birma, kreeg ING Bank Nederland vragen van beleggers. Zij waren benieuwd naar het beleid. Wenste ING Bank Nederland nog langer te investeren in een bedrijf dat indirect relaties onderhield met een militair regime dat mensenrechten schond?
ING ontdekte een nieuwe ontwikkeling en begon met onderzoek en dienstverlening op het terrein van duurzaam beleggen. Zo werd wetenschapper Hummels, die tevens bijzonder hoogleraar Duurzaam Beleggen op Nyenrode is, directeur Duurzaam Beleggen bij ING.
Hummels voelt zich helemaal thuis bij die materie. Niet voor niets heeft hij al jaren groene stroom, reist hij bij voorkeur met de trein, drinkt hij thuis éltijd Max Havelaar-koffie en houdt hij de vrijdagmiddag vrij voor zijn tweelingdochters van tien.
"De financiële wereld lijkt het voortouw te nemen om ondernemingen te bewegen tot meer openheid over hun handelen op maatschappelijk, sociaal en ecologisch terrein", zegt Hummels.
Zijn afdeling van tien mensen helpt de belegger die rekening wil houden met zijn principes en toch rendement wil halen. Om de klant de broodnodige informatie te kunnen verschaffen, heeft Hummels met zijn staf duizend grote Amerikaanse en Europese beursgenoteerde ondernemingen doorgelicht op 23 thema’s.
Is er sprake van milieudelicten? Van corruptie? Bio-industrie?Dierproeven, porno, kinderarbeid, discriminatie, wapens of kernenergie? De nieuwe belegger wil rapportages, inzicht, verantwoording, transparantie. "Financieel succes alleen is niet meer genoeg." De duurzame beleggingsfondsen in Nederland groeien inmiddels hard. Op dit moment is 500 miljoen duurzaam belegd. Maar de ING-directeur praat over een potentieel van 50 miljard.
In Nederland is de trend begin jaren negentig ingezet, maar kreeg in 1995 een extra impuls met de affaire Brent Spar, het olieplatform dat Shell in zee wilde afzinken.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is sindsdien in. Maar is het een hype die weer overwaait?
Harry Hummels die samen met ING-analist Sander Boleij een boekje schreef Duurzaam beleggen. Meerwaarde of meer waarde, denkt niet dat het onderwerp ooit nog van de beursvloeren en uit de directiekamers verdwijnt.
Er is een grote groep investeerders die duurzaam belegt om bij te dragen aan ‘mogelijk een nieuwe toekomst’ of om ‘bedrijven ook via deze weg te stimuleren milieubewust bezig te zijn’, zo blijkt uit een onderzoek onder de ING-klanten. Maar de zorg om duurzaamheid is uiteindelijk niet de belangrijkste factor achter de groei van duurzame beleggingsfondsen. Rendement is en blijft het belangrijkste.
"En juist om die reden", zegt Hummels, "is duurzaam beleggen meer dan een modeverschijnsel. Uit ons onderzoek blijkt dat ondernemers die ‘netjes’ zakendoen een iets beter rendement hebben."
"Dat is ook logisch. Het management van zo’n onderneming zal niet alleen aandacht hebben voor het resultaat op de korte termijn. De leiding kijkt naar milieu, naar mensen. Het bedrijf zal dus goed omgaan met afval en energiebesparende maatregelen nemen. Op den duur levert dat geld op. Het onderzoek is slechts summier, maar rendementen lijken niet achter te blijven."
De echte aanjagers van het fenomeen duurzaam beleggen zijn echter de institutionele beleggers, zoals de pensioenfondsen. PGGM, het pensioenfonds voor de gezondheidszorg en welzijnssector en een beheerd vermogen van 100 miljard, is een voorloper op het terrein van duurzaam beleggen.
Een paar honderd miljoen wordt op duurzame wijze belegd. Ze kijken het een paar jaar aan. Als de resultaten positief zijn, dan gaat het hele vermogen op termijn naar duurzame beleggingsfondsen, aldus PGGM.
Hummels wil met ING eigenlijk nog een stapje verder gaan en duurzaamheid niet beperken tot beleggen. Waarom zou de bank geen ‘groen’ krediet verstrekken met gunstige voorwaarden aan middenstanders die rekening houden met milieu, met afvalverwerking en energie?
Maar ook op andere terreinen (hypotheken, sparen) ziet Hummels mogelijkheden. "We zijn binnen ING nog maar net hierover aan het nadenken."