(Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 24 september 2003).
Robeco stopt met zijn fonds gericht op milieutechnologie. De twee andere Nederlandse aanbieders peinzen niet over zo’n stap. ‘Dit is een kleintje, maar wij koesteren hem.
‘Als je het aantal fondsen wilt verkleinen en je selecteert op fondsvermogen, dan kan ik me er wel iets bij voorstellen.’ Raymond Lahaut, fondsmanager van het Ohra milieutechnologiefonds, kan zich gezien de criteria wel verplaatsen in het onlangs genomen besluit om haar milieutechnologiefonds op te heffen. De Rotterdamse vermogensbeheergroep haalt de bezem door haar fondsen. Met een omvang van slechts euro 3,3 mln sneuvelde het milieutechnologiefonds als een van de eerste. Lahaut begrijpt de beslissing van Robeco, hoewel hij wel opkeek. ‘Het is jammer, want het blijft een interessante sector. Zelf zullen we dit niet zo snel doen. Op lange termijn zie ik milieutechnologische oplossingen positief in. Zelfs in het afgelopen anderhalf jaar hebben we geen uitstroom gezien.’ Het fonds is nu euro 10 mln groot.
Het Ohra Milieutechnologie Fonds werd zes jaar geleden opgericht in het kader van de ontwikkeling van themastijlen. Het fonds is het oudste van de drie beursgenoteerde fondsen in Nederland gericht op milieutechnologie. Naast Ohra is ASN Bank nu nog de enige andere beleggingsinstelling met een milieutechnologiefonds.
Ohra maakte in de beginjaren furore met dit fonds, dat een gouden toekomst leek te hebben. De zorg voor het milieu was ‘in’. Het werd ook vaak vergeleken met groenfondsen hoewel dit niet klopt. Het verschil is dat groenfondsen fiscale faciliteit kennen. Bij milieutechnologie gaat het om oplossingen voor bedrijven met een ‘groene agenda’. Het milieutechnologiefonds van Ohra is nooit zo’n hype geweest als het eigen multimediafonds. Het uiteenspatten van de beurszeepbel kwam ook veel minder hard aan.
Door de tegenvallende economische ontwikkeling van de afgelopen jaren investeerden bedrijven veel minder in schonere technologie dan daarvoor. Investeringen in ‘groene’ energie zoals windmolens liepen terug, mede doordat overheden bezuinigden op subsidies. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Verenigde Staten, aldus Lahaut. ‘Het blijft nu eenmaal zo dat in goede tijden er meer geld beschikbaar is voor onderzoek dan in slechte tijden’, constateert Ab Engelsman, directeur beleggingsbedrijf van ASN Bank, aanbieder van het ASN Milieufonds dat naast milieutechnologie ook belegt in water- en afvalbeheer, recycling en energie.
Met het teruglopen van de investeringen zakten ook de beurskoersen in van de bedrijven die het moeten hebben van deze investeringen. Dit is bijvoorbeeld het geval met het Deense Vestas, dat windmolens bouwt, en Ballard Power System (brandstofcellen), die beide in de portefeuilles van Ohra en ASN een plaatsje hebben. Volgens Engelsman zijn milieutechnologiebedrijven ook vaak jonge ondernemingen die meer het karakter hebben van venture capital. ‘Er zitten winnaars en verliezers bij. Als je slaagt word je snel overgenomen. Zo gaat dat in de wereld van het kapitalisme.’
ASN Bank introduceerde zijn Milieufonds twee jaar geleden. ‘Een ongelukkiger moment kon niet’, erkent Engelsman. De introductiekoers was toen euro 25. Nu staat de koers euro 9. Overwogen is om het fonds, dat nu een omvang heeft van euro 5,5 mln, samen te voegen met het iets grotere zusterfonds SNS InnoVisie Fonds (euro 8 mln). Daar heeft ASN van afgezien omdat het SNS-universum niet voldoet aan het ‘duurzaamheidsuniversum’ van ASN. ‘Dit is een kleintje maar we koesteren hem’, zegt Engelsman. ‘ASN’ers weten dat het fonds bijdraagt aan het milieu. Het fonds heeft overigens niet over belangstelling te klagen. Dit jaar steeg het aantal uitstaande aandelen met 25%.
Nu het economische herstel zich aandient, moet volgens Lahaut weer de periode aanbreken dat er nieuwe opdrachten loskomen voor milieutechnologiebedrijven. ‘De aandelen in het fonds gericht op nieuwe vormen van energie, zijn erg nieuwsgedreven.’ Lahaut kijkt daarnaast uit naar de subsidiekraan van de Amerikaanse overheid voor nieuwe energiebronnen. De wet ligt nu in de Amerikaanse Senaat. De verwachting is dat die subsidies vanaf 2004 weer ingaan. De grote elektriteitsuitval die het noordoosten van de VS deze zomer trof, kan ook in het voordeel van de sector uitpakken.
Het verdwijnen van het Robeco-fonds betekent voor de andere fondsen misschien een voordeel. ‘Het maakt de keuze voor beleggers nog gemakkelijker’, zegt Lahaut van Ohra. Anderzijds is het niet zo dat de specifieke beleggingskennis van de sector bij Robeco verdwijnt. De kennis wordt aangewend voor het breder opgezette Duurzaam Aandelenfonds. Dit fonds stond belegging in milieutechnologie al toe, zegt Erik Breen, hoofd duurzame beleggingen van Robeco.
Ton Dieten
