(Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 17 november 2003).
Meer sectoren en scherpere procescriteria. Dat zijn de belangrijkste veranderingen in de duurzaamheidscriteria voor bepaling van het beleggingsuniversum van Triodos Bank.
Alcoholproductie, auto-industrie, luchtvaart, olie-en gaswinning, mijn- en bosbouw zijn traditioneel sectoren die bij de ‘donkergroene’ duurzaamheidsfondsen bij voorbaat zijn uitgesloten. Triodos heeft besloten de bedrijven in deze sectoren te onderzoeken. Mochten er dan bedrijven naar voren komen die voldoen aan de nieuwe duurzaamheidscriteria, dan worden ze opgenomen in het duurzaamheidsuniversum. Of ze dan ook werkelijk in de beleggingsfondsen terechtkomen, hangt af van hun financiële prestaties.
De toevoeging van de nieuwe sectoren roept de vraag op of Triodos Bank zo niet opschuift naar de lichtgroene duurzame beleggingsfondsen, waar bijvoorbeeld Shell wel in zit. Bas Rüter, adjunct-directeur van Triodos Bank: ‘Dat lijkt zo op het eerste gezicht. Maar in de praktijk komt het erop neer dat we ons actiever gaan bemoeien met de verduurzaming van de samenleving. Dat we meer en kritischer vooruit zullen kijken naar processen om excessen te voorkomen.’
Maar voor Rüter was het ook zo langzamerhand tijd om de criteria aan te passen: ‘Onze externe experts wezen ons op een aantal inconsistenties. Het is naar het huidige inzicht niet altijd aantoonbaar dat sommige producten en diensten per definitie minder duurzaam zijn dan sectoren waar we wel al in beleggen. Daarnaast willen onze experts en analisten ook dat ondernemingen duurzamer worden. Dat kan alleen als we met ze in gesprek komen.’ In de praktijk zal dat betekenen dat de analisten van Triodos bedrijven vertellen op welke punten ze hun duurzaamheidsprestaties moeten verbeteren om in het universum te komen. Rüter denkt dat ondernemingen daarin geïnteresseerd zijn omdat ‘wij nu al signaleren wat over twee jaar een belangrijk punt voor de consument of maatschappelijke organisaties kan zijn. Neem de sloop van schepen in ontwikkelingslanden. Wij hebben daar een paar jaar geleden een aantal bedrijven al op gewezen dat dat wel eens een maatschappelijk discussiepunt zou kunnen worden. En dat is het nu.’
Niet alles wordt anders. Zo blijven de bont- en gokindustrie, kernenergie, milieugevaarlijke stoffen, porno, tabak en wapens nog steeds uitgesloten. Van de elf bedrijfsprocessen waar Triodos uit selecteert, worden er zes aangescherpt. Dat betekent dat zij nu van ondernemingen verwacht dat zij een bedrijfsbeleid hebben hoe te handelen bij repressieve regimes, corruptie, schending van arbeidsrechten, overtreding milieuwetgeving, milieu- en ecosysteemschade en schending van internationale conventies. Rüter: ‘Voor ons volstaat het dus niet meer dat een onderneming zegt ‘ik heb geen bedrijfscode nodig voor repressieve regimes, want in dat soort landen ben ik niet actief’.’
Het Triodos-universum voor duurzaam beleggen bevat 185 bedrijven. Rüter verwacht dat dat cijfer niet veel verandert. ‘Er valt een aantal uit, maar uit de nieuwe sectoren komen er weer ondernemingen bij. Zoals TPG en BMW .