Bron
AFM
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) gaat vanaf dit najaar toezicht houden op zogenoemde beleggingsobjecten. De risico’s van alternatieve beleggingsmogelijkheden, zoals investeringen in teakhout, viskwekerijen, struisvogelfarms, individueel aangeboden vastgoed en rijpende wijnen en whisky, worden daarmee beperkt. In de ‘marktverkenning beleggingsobjecten’, die de AFM vandaag publiceert en ter consultatie voorlegt aan de markt en het publiek, doet de AFM voorstellen voor de wijze waarop beleggingsobjecten onder toezicht kunnen worden gebracht. Op basis van de voorstellen van de AFM zullen ongeveer 50 aanbieders en 100 producten aan verschillende eisen moeten voldoen bij de inwerkingtreding van de Wet financiële dienstverlening (Wfd), waardoor beleggers beter in staat zullen zijn hun investeringsbeslissing te overzien.
De AFM wijst al langer op de risico’s van alternatieve beleggingen die momenteel niet onder toezicht staan. Na een eerste inventarisatie van de markt voor teakhoutinvesteringen schat de AFM dat de omvang van dit soort beleggingen ligt tussen de 650 miljoen en 1,35 miljard euro. Jaarlijks wordt circa 200 miljoen euro aangetrokken.
Bij beleggingsobjecten gaat het om investeringen in een grote variëteit aan producten, zoals teak en andere hardhoutsoorten (robinia), vanilleplantages, wijngaarden, maar ook vakantieparken en partijen wijn en whisky. Aan dergelijke investeringen kleven veel risico’s die samenhangen met het product en waar aanbieders doorgaans onvoldoende op wijzen. Zo geldt voor teakhoutinvesteringen dat het risico van droogte, bosbranden, natuurrampen en illegale kap aanzienlijk is. Daarbij komt dat veel van de objecten waarin kan worden belegd in het buitenland zijn gevestigd. In deze landen is geen toezicht van Nederlandse autoriteiten mogelijk. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat consumenten niet bestaande percelen kopen, of percelen die al zijn verkocht. De veelal ondoorzichtige organisatie van aanbieders van alternatieve beleggingen kan fraude in de hand werken.
In de ‘marktverkenning beleggingsobjecten’ doet de AFM aanbevelingen voor een uitbreiding van de definitie van een financieel product in het Besluit financiële dienstverlening, waardoor beleggingsobjecten bij inwerkingtreding van de Wet financiële dienstverlening onder toezicht komen te staan. Tegelijkertijd leidt het voorstel tot een zodanige afbakening dat duidelijk is waarop de AFM toezicht houdt; te weten die financiële producten die sterk lijken op andere gereguleerde financiële producten en die voldoen aan de volgende drie criteria:
het product heeft een seriematig karakter; en
de consument wordt hoofdzakelijk een rendement in geld aangeboden; en
de business case van de beleggingsobjecten is (kwantitatief) te onderbouwen en dus ook te toetsen.
Toepassing van de criteria leidt tot de schatting dat circa 50 aanbieders en circa 100 producten onder toezicht komen te staan.
Om adequaat toezicht op beleggingsobjecten te houden is een combinatie van transparantietoezicht en instellingentoezicht vereist. De AFM heeft het ministerie van Financiën aanbevolen het transparantietoezicht te richten op de financiële bijsluiter, het prospectus en doorlopende informatie (bijvoorbeeld taxatierapporten en financiële verslagen). Daarnaast is een vergunning vereist en vindt instellingentoezicht plaats door het toetsen van de betrouwbaarheid en deskundigheid van bestuurders, de doorzichtigheid van de organisatiestructuur, de aanwezigheid van een financiële verantwoording met accountantscontrole en door toepassing van het AFM handhavingsbeleid. Dit laatste houdt in dat de AFM kan ingrijpen door een boete of dwangsom op te leggen, een aanwijzing te geven, een stille curator aan te stellen, of de vergunning in te trekken.
