De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt als nieuwe toezichthouder op teakbeleggingen dit jaar schoonmaak in de sector. Een van de eerste slachtoffers is beleggingsinstelling Sicirec, tussenpersoon en behartiger voor de belangen van beleggers in exotische bosbouwprojecten.
Oprichter Popko van der Molen volgt de sector sinds 1991 kritisch, maar verliest zijn eigen vergunning omdat Sicirec onvoldoende kennis in huis zou hebben.
– Uw organisatie werd door sommigen gezien als toezichthouder voor de sector. Wat ging er mis?
‘De AFM eist van ons dat we alles weten over herbebossing in vreemde landen als Costa Rica, Ghana en Brazilië. Je krijgt te maken met juridische zaken en de lokale problemen. Wij konden dit inderdaad nauwelijks aan, al waren we juist bezig met versterking.’
– Wat verwacht u van de screening van de branche door de AFM?
‘In het begin had ook de AFM geen zin in de sores van de groensector. Maar vanuit Den Haag is het toch bij hen terechtgekomen. De AFM beperkt zich in haar toezicht tot formaliteiten als vergunningen, antecedenten en reclame-uitingen. Ze zullen zich niet bezig houden met de bomen in het buitenland en het managen ter plekke. Ze proberen in de hele hardhoutsector het kaf van het koren te scheiden met vergunningen en screening.’
– Wie gaat dan de beleggingen voor de participanten beheren als de AFM straks bepaalde groenfondsen een vergunning weigert?
‘Dat zouden wij ook niet weten. We houden ons hart vast. Piramides van de slechtere fondsen zullen omdonderen, omdat aanbieders geen nieuwe beleggers kunnen aantrekken. Veeg de boel in de sloot en neem je verlies. Het enige alternatief voor investeerders is om zich te organiseren en het beheer van de plantages over te nemen.’
– De sector heeft al jaren een slechte naam. Is dat terecht?
‘Ja. Er zijn tientallen aanbieders. Overal is wel iets mis mee. Veel aanbieders planten bomen om hun eigen zakken te vullen. De aanbieders zijn vaak goedwillende, maar amateuristische ondernemers. Er zitten ook veel avonturiers en oplichters tussen. Populaire snelle jongens uit de goederentermijnmarkt. Ze hebben torenhoge rendementen beloofd. Daar klopt geen barst van. Alleen als je het heel goed doet, kan je tot maximaal 10% rendement in een jaar boeken met een looptijd van 25 jaar. Helaas geldt dat alleen voor de allerbeste plantages. Ik verwacht dat de helft van de investeerders niets of minder dan hun inleg terugzien.’
– Hoe kon het zo ver komen?
‘Beleggers waren te goedgelovig. Maar toezichthouders hebben de poorten opengezet voor oplichters. De Nederlandsche Bank vond dat er bij teak geen sprake was van een collectieve belegging. De sector viel daarom buiten het toezicht. Die redenering is echt nonsens.’
– Veel aanbieders hebben de kavels toch keurig onderverdeeld en genummerd voor beleggers?
‘Dat is pure volksverlakkerij. Als de bomen worden gekapt, kunnen de aanbieders het logistiek en administratief niet scheiden.’
– Wat is de toekomst voor aanbieders van groene beleggingen?
‘Aanbieders die het volgens het boekje doen, hebben de toekomst. Avonturiers en oplichters gaan achter de tralies of gaan wat anders doen. Veel mensen willen beleggen én iets aan het milieu doen, maar dit blijft risicovol. De looptijd van plantages is ruim twintig jaar en de kwaliteit van het managers is moeilijk te controleren.’
– Is er nog toekomst voor Sicirec in de wereld van groenfondsen?
‘We denken na over het verkopen van obligaties in een groenfonds, maar zijn ook hiervoor afhankelijk van goedkeuring door toezichthouders. Geld om tegen ze te procederen, hebben we niet. Waarschijnlijk is het voor ons einde oefening.’
Groene aanbieders
Goodwood, grootste aanbieder met kansrijke plantages in Brazilië. Maar ruzie met DNB, OM en AFM over garantieproducten. Vergunning aangevraagd
Terra Vitalis, was de grootste adverteerder voor groene beleggingen. Momenteel intern ruzie. Vergunning aangevraagd
Eco Direct, bood ook omstreden garantieproducten aan voor beleggen in Costa Rica. Vergunning is aangevraagd
