Vandaag brengt de VBDO, de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling, de tweede editie uit van de Benchmark Verantwoord Beleggen door Nederlandse Pensioenfondsen en Pensioenverzekeraars. De VBDO vergeleek en beoordeelde, in samenwerking met onderzoeksbureau Profundo, het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid van 43 pensioenfondsen en verzekeraars. Hoewel er ten opzichte van vorig jaar en ondanks de financiële crisis een positieve ontwikkeling is ingezet, hebben pensioenaanbieders nog werk te verzetten.
De VBDO nam 18 bedrijfstakpensioenfondsen, 2 beroepspensioenfondsen, 16 ondernemingspensioenfondsen en 7 pensioenverzekeraars onder de loep. Deze pensioenaanbieders kregen een vragenlijst voorgelegd over verschillende aspecten van verantwoord beleggen verdeeld over de categorieën: beleid, uitvoering en verantwoording. Hoewel de gevolgen van de financiële crisis de afgelopen maanden veel aandacht vergden, was de respons van de pensioenaanbieders bij deze tweede editie hoger dan vorig jaar: 79% in 2008 tegen 73% in 2007.
De onderzoekers constateerden een vooruitgang ten opzichte van het voorgaande jaar. Zo zijn er positieve ontwikkelingen op het gebied van uitsluitingsbeleid, het gebruik van ESG (Environmental, Social and Governance) criteria in de aandelenselectie, het investeren in duurzame energie, innovatieve schone technologie en microfinanciering.
21 van de 43 onderzochte pensioenaanbieders gaven aan dat zij een verantwoord beleggingsbeleid hebben. 13 aanbieders ontwikkelen op dit moment verantwoord beleggingsbeleid. Hoewel er sprake is van vooruitgang betekent dit dat acht van de onderzochte pensioenaanbieders nog steeds niet bezig zijn met het ontwikkelen van een beleid op het gebied van verantwoord beleggen.
De VBDO stelt verder vast dat voor veel pensioenaanbieders nog werk te verzetten is in het vertalen van een verantwoord beleggingsbeleid naar een brede en goed doordachte combinatie van instrumenten. Met slechts één of twee instrumenten (bijvoorbeeld alleen het uitsluiten van controversiële wapens) kan een verantwoord beleggingsbeleid niet geloofwaardig worden uitgevoerd. Daarnaast moet er nog veel gebeuren wat betreft het afleggen van verantwoording over het beleggingsbeleid naar de deelnemers en andere belanghebbenden. Tenslotte dient de dialoog met de bedrijven waarin belegd wordt consequenter en diepgaander te worden gevoerd.
Een aantal kleinere pensioenfondsen geeft aan dat het lastig is om het beleid te implementeren. Vaak hebben zij de beleggingsactiviteiten uitbesteed en blijkt het lastig om vermogensbeheerders te vinden die het verantwoord beleggingsbeleid kunnen uitvoeren zonder extra kosten. Een aantal van de kleinere pensioenfondsen werkt samen bij het benaderen van vermogensbeheerders om zo het probleem van schaalgrootte te omzeilen.
De Benchmark Verantwoord Beleggen door Nederlandse Pensioenfondsen en Pensioenverzekeraars 2008 is mede mogelijk gemaakt door de financiële steun van het ministerie van Economische Zaken, het ministerie van Buitenlandse Zaken (DGIS), OxfamNovib. De verantwoordelijkheid voor de inhoud, conclusies en aanbevelingen ligt bij de VBDO.
