Verantwoord beleggen heeft in de afgelopen drie jaar een grote vlucht genomen in de pensioenwereld. Bijna driekwart van de Nederlandse pensioenfondsen die deelnamen aan een onderzoek van de pensioenkoepels VB, OPF en UvB, heeft hierover beleid ontwikkeld. Vrijwel alle middelgrote en grote fondsen horen daarbij. Fondsen die geen eigen beleid hebben ontwikkeld, sluiten op dit gebied vaak aan bij het beleid van hun externe vermogensbeheerders. Bij hen is daarom sprake van indirect beleid. Een ander onderzoek uit 2006 gaf aan dat toen een op de drie fondsen beleid voor verantwoord beleggen had geformuleerd.
Er is geen duidelijk verband tussen de omvang van een fonds en het soort instrumenten waarmee het beleid gestalte krijgt. Uitsluiting (niet in beleggen), engagement (actief aanspreken) en stemgedrag (op aandeelhoudersvergaderingen) zijn de meest populaire instrumenten; deze worden door respectievelijk 74 procent, 61 procent en 68 procent van de deelnemende fondsen toegepast.
Pensioenfondsen leggen vooral via de website en het financieel jaarverslag verantwoording af over het gevoerde beleid. Een beperkt aantal fondsen wijdt er een nieuwsbrief aan en een nog kleiner aantal fondsen stelt een maatschappelijk jaarverslag op.
Aan het onderzoek hebben 90 fondsen meegewerkt, samen goed voor een vermogen van 475 miljard, 80 procent van het totale belegde vermogen van de Nederlandse pensioenfondsen. De deelnemende fondsen vertegenwoordigen 82 procent van alle actieve deelnemers van pensioenfondsen. Vrijwel alle grote fondsen (vermogen vanaf 5 miljard) behoorden tot de deelnemers.
De resultaten van het onderzoek zijn aangeboden aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die de pensioenkoepels om een inventarisatie van de ontwikkelingen op het gebied van verantwoord beleggen had gevraagd.
