Duurzaam beleggen bereikt hoogste peil ooit in België

De Belgische markt voor duurzaam sparen en beleggen was nog nooit zo groot. In 2014 groeide het duurzaam belegd vermogen met bijna 4 miljard euro, en dat terwijl er net minder duurzame producten op de markt zijn. Ook het duurzaam sparen trekt aan, zo blijkt uit het nieuwe onderzoeksrapport van Forum ETHIBEL in opdracht van MIRA[ (Milieurapportering Vlaanderen, Vlaamse Milieumaatschappij).

Volgens de nieuwe statistieken zitten duurzaam sparen en beleggen opnieuw in de lift, na twee magere jaren. De duurzame beleggingsmarkt in België breidde eind 2014 uit tot 11,4 miljard euro, een stijging met maar liefst 48,8% tegenover 2013. Duurzaam beleggen – of maatschappelijk verantwoord investeren (MVI) – komt daarmee op het hoogste peil ooit.

Een belegging is duurzaam indien ze investeert in ondernemingen die aan maatschappelijke en ecologische criteria voldoen en die niet betrokken zijn in erg controversiële activiteiten.

Duurzaam beleggen loopt in België dus nog steeds goed en dat is grotendeels toe te schrijven aan een organische groei op de retailmarkt (goed voor 28,8%), maar ook de nieuwe opname van cijfers van private bankers heeft de statistieken beïnvloed (20%). De Ethibel MVI-marktindex neemt opnieuw toe van 6,53% in 2013 tot 8,06% in 2014. Deze index meet de relatieve evolutie van duurzame beleggingen ten opzichte van de totale beleggingsmarkt.[2]

Minder producten, hoger geïnvesteerd volume

Ondanks de aanzienlijke toename in belegd vermogen ging het aantal aangeboden duurzame beleggingsproducten achteruit. Waar er in 2011 nog 359 duurzame beleggingsproducten waren, noteren we er eind 2014 302. De lancering van nieuwe producten blijft achter op het schrappen van fondsen die op eindvervaldag kwamen. De notes of gestructureerde obligaties zijn de enige productcategorie waar het aanbod toenam.

Qua marktaandeel blijven KBC AM, BNP Paribas IP en Candriam de belangrijkste spelers. Samen vertegenwoordigen ze meer dan 50%, zowel in aantal beleggingsproducten als in geïnvesteerd vermogen. Van Lanschot wordt voor het eerst opgenomen en treedt toe tot de top 4, meteen met een marktaandeel van 12%. Triodos maakt een sprong vooruit (tot 10%), en nog meer als we de cijfers van partner Puilaetco Dewaay (2%) meetellen, wat een totaal marktaandeel voor de ‘Triodosmethodologie’ van 12% geeft. Ook Petercam verdubbelt bijna haar aanwezigheid tot 5%. AG Insurance, Crelan, Argenta en Axa kennen eveneens een indrukwekkende relatieve groei van het marktaandeel ten opzichte van 2013. In absolute cijfers blijft hun marktaandeel evenwel beperkt.

In de marge van het rapport worden fenomenen als de Volkslening, crowdfunding, impact investing en de divestment movement geschetst. Dergelijke initiatieven tonen de vitaliteit en betrokkenheid van groepen en individuen bij de duurzame heroriëntering van geldstromen. Het zijn interessante kwalitatieve indicatoren, die nog weinig invloed hebben op de besproken MIRA-kernindicatoren.

Duurzaam sparen: aanhoudende groei voor nicheproduct

Wie beleggen te risicovol vindt maar zeker wil zijn dat zijn geld goede doelen dient, kan kiezen voor duurzaam sparen.

Een duurzaam spaarproduct (1) mijdt controversiële praktijken, (2) herbelegt in economische activiteiten met een meerwaarde voor mens, milieu, maatschappij en/of (3) ondersteunt met een commissie of via winstafstand duurzame of solidaire projecten.

In 2014 groeide de markt van het duurzaam sparen organisch met 21,2% ten opzichte van 2013, met als resultaat een beperkt marktaandeel van 3,7 miljard euro. De marktomstandigheden waren immers niet gunstig voor de toetreding van nieuwe spelers en grootbanken hebben voorlopig geen interesse in een duurzame profilering van spaargelden.

Een duurzaam spaarvermogen van 3,7 miljard euro betekent echter wel een record in België. De groei manifesteert zich voornamelijk bij Van Lanschot Bankiers, die een toename van bijna 46% kende in het duurzame spaarvermogen ten opzichte van 2013. Dit houdt wellicht verband met de registratie van haar spaarrekeningen als “duurzaam spaarproduct” bij de Belgische bankenfederatie Febelfin in oktober 2014. In volume bedragen de toevertrouwde middelen binnen het duurzaam sparen slechts een derde van die van het duurzaam beleggen.

Slechts één speler, VDK Spaarbank, doet nog solidaire afdrachten aan partnerorganisaties.

Een sterk engagement rond hun krediet- en beleggingsbeleid, gecombineerd met een sociaal-ethische controle van hun balans, kan stap voor stap meer banken een duurzaam statuut geven.