Verzekeraars sluiten ogen voor landroof en ontbossing

Zeven van de negen grootste levensverzekeraars in Nederland gebruiken hun invloed om ontbossing en landroof door palmoliebedrijven tegen te gaan niet of nauwelijks. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek¹ van de Eerlijke Verzekeringswijzer. De onderzoekers controleerden wat de verzekeraars de afgelopen vier jaar investeerden in tien controversiële palmoliebedrijven en hoe ze met die bedrijven omgingen. De afgelopen jaren zijn bedrijven zoals Wilmar, Golden Agri en IOI geregeld betrokken geweest bij ernstige misstanden rondom landroof en ontbossing. Toch werden de bedrijven nauwelijks gescreend of ter verantwoording geroepen. Aegon, Allianz, APG, Delta Lloyd, Generali en Legal & General scoorden slecht, Nationale Nederlanden en Achmea met een 5 en een 6 middelmatig. Vivat scoort als enige een 10.

Woordvoerder Rolf Schipper van de Eerlijke Verzekeringswijzer: “Dat Achmea en Nationale Nederlanden met respectievelijk een 6 en een 5 in de top 3 staan, zegt eigenlijk al genoeg. Verzekeraars moeten zorgen dat hun investeringen niet langer leiden tot ontbossing. Vivat toont namelijk aan dat een verzekeraar – ook bij relatief kleine investeringen – wel degelijk invloed kan uitoefenen.”

Niet transparant

De meeste verzekeraars kunnen niet goed duidelijk maken wat ze in de praktijk doen om ontbossing en landroof te voorkomen. Het merendeel stemt niet mee op aandeelhoudersvergaderingen, heeft geen volledige ‘zwarte lijst’ voor notoire overtreders of maakt geen bindende afspraken met bedrijven op die lijst. Alleen Vivat en Achmea scoren het volle aantal punten op het gebied van engagement. Schipper noemt het gebrek aan transparantie zorgelijk: “Het is totaal onduidelijk wat voor maatregelen verzekeraars nemen om te voorkomen dat hun beleggingen leiden tot ernstige mensenrechtenschendingen en milieumisdaden. Verzekeraars beleggen geld uit premies van consumenten. Ze zouden daarom ook veel transparanter moeten zijn naar hun klanten over hun investeringen in een problematische sector zoals de palmolie-industrie.”

Palmolie

De Eerlijke Verzekeringswijzer richt zich met haar onderzoek op de palmoliesector omdat die geregeld in verband wordt gebracht met ernstige conflicten, landroof, gedwongen huisuitzettingen en het schenden van de rechten van inheemse gemeenschappen. Ook veroorzaken palmolieplantages verlies aan biodiversiteit en vernietigen ze de leefomgeving van bedreigde diersoorten zoals de orang-oetan en de Sumatraanse tijger. Met name in Azië wordt op grote schaal oerwoud en veengrond in brand gestoken om ruimte te maken voor palmolieplantages. De massale branden zorgen in de regio voor ernstige gezondheidsklachten² en een verhoogd sterftecijfer³. De enorme bosbranden dragen bovendien direct bij aan wereldwijde klimaatverandering.

Aanbevelingen

De Eerlijke Verzekeringswijzer doet in het rapport een aantal aanbevelingen. Naast het verbeteren van de transparantie is een belangrijk punt dat verzekeraars hun screening moeten verbeteren. Zelden leidt een incident ertoe dat een verzekeraar overgaat tot aanvullend onderzoek. Op die manier is het onmogelijk om notoire overtreders effectief aan te pakken zegt Schipper, “Je kunt je ernstig afvragen wát voor misstand of zelfs misdaad er precies nodig is voordat een verzekeraar zegt, ‘we moeten praten’ of ‘zo is het genoeg’. Verzekeraars hebben daar gewoon geen antwoord op. Zo blijven ze investeren in ontbossing en conflicten, dat moet echt anders.”

Over de Eerlijke Verzekeringswijzer

De Eerlijke Verzekeringswijzer is een initiatief van Amnesty International, Dierenbescherming, FNV, Milieudefensie, Oxfam Novib en PAX. Dit onderzoek is uitgevoerd door Profundo. Op www.eerlijkegeldwijzer.n/verzekeringswijzer kunnen consumenten verzekeraars vergelijken op scores voor hun beleid op 21 maatschappelijke onderwerpen en hun daadwerkelijke beleggingen aan de hand van praktijkstudies zoals deze publicatie.

Download de publicatie (engels, pdf)