Al voor het vijfde jaar heeft Van Lanschot onder de naam Vermogend Nederland samen met het CBS een landelijk onderzoek gehouden naar de miljonair in ons land. Richard Bruens, Algemeen Directeur Private Banking en lid van de Raad van Bestuur van Van Lanschot: “Vergeleken met voorgaande jaren zie je dat er meer wordt belegd en minder wordt gespaard. En bij die investeringen kijkt men samen met onze specialisten steeds vaker naar het maatschappelijk belang.” Vermogend Nederland onderzocht ook de mens achter de miljonair: ze voelen zich een stuk gezonder, zijn vaker getrouwd en scheiden veel minder dan niet-miljonairs.
Het landelijke onderzoek Vermogend Nederland bestaat uit een enquête onder de eigen klanten en een algemeen onderzoek dat het CBS al sinds 2007 houdt naar de miljonair in Nederland. Volgens het CBS mochten 106.200 huishoudens zich begin vorig jaar miljonair noemen, 500 meer dan het jaar ervoor. Ondanks die stijging is het totale vermogen van de miljonairs in ons land gelijk gebleven: ruim 300 miljard euro, gemiddeld 2,9 miljoen per persoon. Ook het aantal vrouwelijke miljonairs is gelijk gebleven: 23%.
Agrarische sector: meeste miljonairs
Opvallend is dat bijna één op de vijf ondernemende miljonairs actief is in de landbouw. Daarvan is ongeveer de helft actief in de veeteelt en een kwart in bedrijven die granen of groenten telen.
Van alle provincies wonen relatief de meeste miljonairs in Zeeland (1,8%), gevolgd door Utrecht (1,6%). Qua woonplaatsen blijven Laren (NH), Blaricum en Bloemendaal met 10% de dichtstbevolkte miljonairsplaatsen van Nederland.
Minder sparen, meer beleggen en investeren
Van de bezittingen bestaat op dit moment 13% uit bank- en spaartegoeden. Bijna de helft (48%) bestaat uit aanmerkelijk belang en ondernemingsvermogen. Bij niet-miljonairs is dit precies omgekeerd. De huidige lage rentestand heeft volgens 63% van de ondervraagde miljonairs (veel) invloed op de wijze waarop men met het vermogen omgaat. Bruens: “Dat is onder andere terug te zien in een forse daling van het onderbrengen van vermogen in spaartegoeden en deposito’s, vergeleken met vorige jaren. Liever investeert men in aandelen, beleggingsfondsen en vergelijkbare producten, maar ook meer in onroerend goed.”
Trend: meer vermogen in de vennootschap
De cijfers van het CBS van 2007 tot en met 2015 naar de verdeling van het vermogen laten een trend zien waarbij er steeds meer vermogen in de vennootschap van de ondernemende miljonair is ondergebracht en minder in effecten in privé. Bruens: “Op het eerste gezicht zou je op basis daarvan kunnen denken dat er minder wordt belegd in plaats van meer. Wat we zien is dat bijna de helft van de miljonairs vermogen in een holdingvennootschap heeft. Daarbij geven ondernemers aan dat driekwart van dat vermogen inzetbaar is voor beleggingen. Herkenbaar voor ons, want wij zien in de afgelopen jaren een toenemende behoefte aan professionele ondersteuning bij vermogensstructurering en financiële planning.”
Trend: maatschappelijk investeren
Een duidelijke trend onder vooral jongere miljonairs in ons land is ‘Impact Investeren’, geld investeren in projecten waarbij naast winst ook maatschappelijke relevantie belangrijk is, zoals bijvoorbeeld milieu, duurzame energie of onderwijs. Bruens: “Toen wij hierover vijf jaar geleden bij ons onderzoek een vraag stelden, deed nog bijna niemand aan maatschappelijk investeren. Kijk je nu dan zie je dat één op de zeven ondervraagde miljonairs zich actief bezighoudt met impact investeren en in overleg met onze adviseurs zelfs een toenemend deel van het vermogen daaraan wil besteden. En bijna drie op de tien mensen die nog niet aan impact investeren doen, lijkt het wel interessant. We zagen de belangstelling voor maatschappelijk investeren klanten de afgelopen jaren sterk toenemen en begeleiden steeds meer van onze klanten hierbij. ”
Ook voor vrijwilligerswerk zijn onze miljonairs wel te porren: zo’n 71% is bereid tijd en kennis ter beschikking te stellen aan sociale ondernemingen en 57% steekt nu al concreet tijd in deze en andere vormen van vrijwilligerswerk.
Rijkdom met offers
De eigen onderneming en het eigen vermogen vormen voor tweederde van de miljonairs de belangrijkste inkomstenbron. Zakelijke voorzichtigheid is daarbij aan de meesten van hen niet besteed: ze durven risico’s te nemen en trekken zich niet veel aan van conventies. Ook heeft het eigen bedrijf grote prioriteit. Bruens: “Ruim 65% van de ondernemer-miljonairs heeft voor het eigen bedrijf in de privésfeer zaken gelaten of opgeofferd. Het is dan ook niet vreemd dat zes van de tien het eigen bedrijf niet meteen zouden verkopen, ook niet als er een goed bod wordt gedaan. Opvallend daarbij is dat vrouwelijke miljonair-ondernemers veel minder dan mannen bereid zijn om voor zakelijk succes in hun privéleven grote offers te maken: slechts 9% is daartoe bereid, tegen 31% bij de mannen.”
Beheer van het vermogen vergt tijd
Miljonairs besteden redelijk wat tijd aan financiële planning. Zes op de tien trekken hier een paar uur per maand voor uit. Ruim een kwart is er zelfs een paar uur per week mee bezig. Onderdeel van die financiële planning is samen met de adviseurs van Van Lanschot bepalen waaraan het vermogen het beste kan worden besteed. Bruens: “Voor een meerderheid van de ondervraagde miljonairs is het in stand houden van de huidige levensstijl en het pensioen daarbij het belangrijkst, gevolgd door schenkingen aan de familie. De oudere generatie reserveert meer voor goede doelen en het schenken aan familie. Jongeren daarentegen reserveren vaker fondsen om eerder te stoppen met werken, de studie van de kinderen, het aflossen van de hypotheek en om te investeren in het eigen bedrijf. Je ziet ook dat steeds meer miljonairs, als met de oude dag ook de gebreken komen, zélf hun zorg willen regelen. Ze komen dan naar ons om samen met onze adviseurs om de mogelijkheden te bespreken en het daarvoor benodigde bedrag te bepalen.”
Trends en verwachtingen
Bruens over de komende jaren: “Ik verwacht dat bij onze klanten de vraag naar maatwerk en begeleiding bij het bepalen van de financiële toekomst nog verder zal toenemen. We zien nu al dat steeds meer klanten niet voor standaard beleggingsoplossingen willen kiezen, simpelweg omdat ze zich daarin minder herkennen. Daar gaan we met onze dienstverlening de komende jaren nog nadrukkelijker op inspelen.”
Gelukkiger en gezonder
Kijken we naar het privéleven van de miljonairs dan is het opvallend dat ze veel vaker gehuwd zijn dan niet-miljonairs (71% versus 45%) en dat ze het geheim van een succesvol huwelijk beter lijken te kennen. Van alle miljonairs is maar 7% gescheiden, de helft van het aantal bij niet-miljonairs (14%). Van alle miljonairs boven de 50 omschrijft 81% de gezondheid als ‘goed’ of ‘zeer goed’. Dat is aanzienlijk hoger dan de 67% oudere niet-miljonairs.
Sinds het eerste onderzoek Vermogend Nederland is de gemiddelde leeftijd van de miljonair in ons land met een half jaar gestegen naar bijna 60.