Vandaag publiceert het interdisciplinaire consortium, bestaande uit Sustainable Finance Lab, Circle Economy, Fairphone, PGGM, ING, ABN AMRO, NBA, Allen & Overy en Circularise, een whitepaper met oplossingen voor veelvoorkomende valkuilen voor circulaire bedrijven. Het consortium heeft Fairphone als case study gebruikt om praktische handvatten te ontwikkelen die vanaf nu open-source beschikbaar zijn.
Verschuiving van bezit naar gebruik en verbeterde productkwaliteit
Terwijl de circulaire economie over de hele wereld momentum begint te krijgen, is het steeds belangrijker circulaire bedrijfsmodellen daadwerkelijk te implementeren. Een van de meest veelbelovende is het Product as-a-Service model. Dit model richt zich op gebruik en service in plaats van op bezit van het product zelf. Bedrijven blijven eigenaar van hun producten en worden zo gestimuleerd om hoogwaardige en duurzame producten te maken, terwijl klanten gebruik maken van het product zonder verantwoordelijk te zijn voor het onderhoud.
Waarom het financieren van Product-as-a-Service modellen zo moeilijk is
Helaas lukt het bedrijven die streven naar het implementeren van Product-as-a-Service modellen vaak nog steeds niet om op één lijn te komen met financiers en vice-versa. Een van de oorzaken hiervan is dat het zeer complex is om een financieel model te maken voor dit type bedrijfsmodellen. Vooral wanneer het om producten gaat waarvan componenten oneindig kunnen worden hergebruikt.
Bedrijven hebben vaak niet de expertise om financiers te voorzien van de financiële gevolgen van een dergelijk circulair bedrijfsmodel, waardoor ze niet in staat zijn hen te overtuigen om te financieren. Het ontbreken van een proof of concept van het businessmodel zorgt ervoor dat financiers de risico’s lastig in kunnen schatten en zij daarom aarzelen om de sprong te wagen. Daarnaast zijn de huidige financierings-, contractuele- en boekhoudkundige normen net geschikt om risico’s en kansen eerlijk te interpreteren. Maar als niemand in het diepe springt en deze innovatieve bedrijfsmodellen financiert, zal er nooit een benchmark gecreëerd worden waardoor het makkelijker wordt dit type circulaire modellen te financieren.
Praktische handvatten voor Product-as-a-Service Modellen
Om dit kip-ei verhaal te doorbreken hebben Sustainable Finance Lab, Circle Economy en Fairphone samen met PGGM, ING, ABN AMRO, NBA, Allen & Overy en Circularise een interdisciplinair consortium opgericht. Samen vormden zij een
Community of Practice (CoP). De missie? Financiers en circulaire ondernemers dichter bij elkaar brengen met behulp van praktische handvatten. Deze CoP ontwikkelde, met Fairphone als voorbeeld,templates voor contracten en een cashflowtool. Dit biedt Product-as-a-Service bedrijven alle basiskennis om financiers te kunnen overtuigen.
“De Community of Practice is een prachtig voorbeeld van interdisciplinaire samenwerking die nodig is om de implementatie van de circulaire economie te kunnen versnellen. De uitkomst helpt Product-as-a-Service bedrijven om financiers te vinden. We zijn erg trots dat wij in dit project als “eosystemsbuilder” hebben kunnen optreden en alle essentiële spelers hebben samengebracht om dit probleem op te lossen.”
– Harald Friedl, CEO Circle Economy
Een Circulaire Fairphone-Service voor bedrijven
De Community of Practice gebruikte het Nederlandse bedrijf Fairphone, bekend van hun ethische en modulaire smartphones als praktijkvoorbeeld.
“De modulaire Fairphone 2 was al een circulaire doorbraak in de industrie doordat hij makkelijk te repareren en upgraden is. Maar om echt de overgang naar een circulaire economie te maken, zijn nieuwe bedrijfsmodellen nodig die winst en grondstofgebruik van elkaar ontkoppelen. Met een Circulaire Fairphone Service nemen wij een eerste stap op onze reis de industrie te veranderen.”
– Miquel Ballester, Resource Efficiency Manager bij Fairphone
Om een financierbaar model voor de Circulaire Fairphone-Service te realiseren, heeft de Community of Practice een blauwdruk gecreëerd voor hun bedrijfsmodel. Door het creëren van juridische templates, een Circulair Servicecontract en een financiële cashflowtool heeft de groep bewezen dat de kloof tussen de bedrijven en financiers veel kleiner is dan aanvankelijk werd gedacht. Een van de uitkomsten was een cashflow projectie van 5 jaar die financiers in staat stelt om de voordelen en risico’s van hun investering goed in te kunnen schatten. Goed nieuws voor wat wordt gezien als een van de meest veelbelovende circulaire bedrijfsmodellen. Fairphone begrijpt welke voordelen een Products-as-a-Service model kan bieden en onderzoekt daarom nu de mogelijkheden om een pilotproject te starten om ’s werelds eerste Circulaire Fairphone Service voor bedrijven aan te bieden.
Download het rapport (engels, pdf, op aanvraag)
