Het Eerlijk Pensioenlabel is vandaag gelanceerd met de eerste duurzaamheidsmeting van het beleggingsbeleid van de 10 grootste pensioenfondsen. Volgens het onderzoek schiet het beleid van deze tien pensioenfondsen hopeloos tekort op het gebied van mensenrechten, klimaat en milieu, wapens en dierenrechten. Eerlijk Pensioenlabel is een initiatief van Amnesty International Nederland, Milieudefensie, Oxfam Novib, PAX en World Animal Protection.
Eerlijk Pensioenlabel kijkt bij de beoordeling welke eisen pensioenfondsen stellen aan de bedrijven waarin zij beleggen, met name waar het gaat om hoe deze bedrijven omgaan met mens, dier en milieu. Achterliggend doel is dat pensioenfondsen hun (financiële) invloed aanwenden om bedrijven aan te zetten tot verantwoord ondernemen. De fondsen worden beoordeeld op 15 duurzaamheidsthema’s waaronder mensenrechten, wapens, klimaat en dierenwelzijn. Onderzoeken worden uitgevoerd door onderzoeksbureau Profundo.
Het Eerlijk Pensioenlabel is in opzet vergelijkbaar met de Eerlijke Bankwijzer (sinds 2009) en de Eerlijke Verzekeringswijzer (sinds 2013), die meten in hoeverre banken en verzekeraars zich verantwoord gedragen.
Woordvoerder Cor Oudes van PAX namens het Eerlijk Pensioenlabel: “We zijn geschrokken van de uitkomsten. Uit het publieke beleggingsbeleid van een fonds moet ten minste blijken welke eisen het fonds stelt aan de bedrijven waarin het belegt, om te voorkomen dat het via beleggingen betrokken raakt bij schade aan mens, dier en milieu. Maar de fondsen maken onvoldoende duidelijk welke criteria zij hierbij hanteren.” Alle pensioenfondsen scoren ‘ruim onvoldoende’ of ‘slecht’ op klimaatbeleid en acht van de tien hebben geen beleid op belastingontwijking. Vrijwel geen pensioenfonds heeft beleid om beleggingen in foute wapenhandel te voorkomen.
957 miljard euro
De Nederlandse pensioensector is de op vijf na grootste van de wereld. De door het Eerlijk Pensioenlabel onderzochte fondsen beleggen gezamenlijk voor 957 miljard euro, waarvan een flink deel in aandelen en obligaties van bedrijven. Met het rendement daarop wordt het pensioen verdiend voor iedereen die pensioenpremies afdraagt. In hun beleggingsbeleid kunnen pensioenfondsen eisen stellen aan bedrijven waarin ze beleggen, om zo te voorkomen dat fondsen via beleggingen schade veroorzaken voor mens, dier of milieu.
Onvoldoendes
Het onderzoek beoordeelt de pensioensector op 15 onderdelen: belangrijke maatschappelijke thema’s, zoals corruptie, belastingen en klimaatverandering. Bij alle fondsen is het gepubliceerde beleggingsbeleid voor de meeste thema’s vooralsnog ‘zeer slecht’ (de laagste score), ‘slecht’, ‘ruim onvoldoende’ of ‘onvoldoende’. Als de fondsen op een onderwerp wel beleid hebben gepubliceerd, is dat in vrijwel alle gevallen te weinig. Een voorbeeld: hoewel de pensioenfondsen vaak wel beleid publiceren dat meldt dat zij niet investeren in controversiële wapens zoals clustermunitie en kernwapens is er nauwelijks of geen beleid op het gebied van wapenhandel met regimes die mensenrechten schenden.
Reactie ABP
Woordvoerder Asha Khoenkhoen van het grootste pensioenfonds, het ABP, zegt De Volkskrant dat het Pensioenlabel een volstrekt verkeerd beeld geeft. ‘Wij publiceren doorgaans alleen het beleid op hoofdlijnen en principes, niet op de onderliggende criteria. De onderzoekers nemen vervolgens aan dat deze criteria niet bestaan. En zij kijken vooral of we criteria hebben om bedrijven uit te sluiten van onze beleggingsportefeuille. Maar dat is niet de manier waarop wij werken. ”
Lees de officiële reactie van het ABP hier.
Bekijk de scores van de 10 beoordeelde fondsen hier.
