Meer dan 5.000 nieuwe arbeidsplaatsen en bijna €3 miljard aan investeringen in de regionale economie. Dat zijn de gezamenlijke resultaten uit 2018 van de zes regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s). Zij presenteerden deze cijfers woensdag 12 juni aan Hans de Boer (voorzitter VNO-NCW) en Jacco Vonhof (voorzitter MKB-Nederland). Afgelopen jaar hebben de BOM, LIOF, Oost NL, NOM, Impuls Zeeland en InnovationQuarter weer een belangrijke bijdrage geleverd aan de versterking van de innovatie- en concurrentiekracht in hun regio en in Nederland.
Zestig procent van de bedrijven die afgelopen jaar venture capital wisten aan te trekken, deden dit mede dankzij een investering vanuit een regionaal ontwikkelingsfonds. Ook wisten de ROM’s maar liefst 137 buitenlandse bedrijven naar Nederland aan te trekken met als gevolg ruim 5.000 nieuwe en behouden arbeidsplaatsen. Zij realiseerden gezamenlijk meer dan 400 innovatieprojecten en business cases met meer dan 1.000 ondernemers. Daarmee waren de ROM’s ook in 2018 met recht dé groeimotor van de regionale economie.
Inzet op impact
“ROM’s stimuleren de economie door te investeren in innovatieve mkb-bedrijven, door buitenlandse bedrijven te laten landen in de regio, én door innovatieve ondernemers aan elkaar – en aan kennisinstellingen en overheden – te verbinden, zodat ze samen impact kunnen maken in hun sector. Zij maken verspreid over het land een belangrijk verschil voor veel mkb’ers,” zegt Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland.
“De ROM’s zetten bij uitstek in op investeringen en projecten met een hoge maatschappelijke impact – op het gebied van voeding, klimaat, gezondheid, veiligheid en energie, oftewel de grote transities van deze tijd. Zo helpen ze de economie in hun regio klaar te maken voor de toekomst,” zegt Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW. “Samen met Invest-NL en de ROM’s hebben we straks alles in stelling gebracht om te zorgen dat Nederland op tal van terreinen wereldtop blijft.”
ROM’s belangrijkste investeerders van Nederland
De regionale ontwikkelingsmaatschappijen spelen een vooraanstaande rol bij het investeren in snelgroeiende, innovatieve bedrijven. Afgelopen jaar investeerden de ROM’s vanuit hun eigen fondsen in 112 startups, scale-ups en innovatieve mkb-bedrijven. Vanuit hun overige fondsen in beheer verstrekten ze daarnaast financiering aan 141 bedrijven. Het gaat hier in de meeste gevallen om vroege-fasefinanciering voor nog jonge bedrijven. In totaal investeerden de ROM’s afgelopen jaar €118 miljoen euro in bedrijven die bijdragen aan de vernieuwing van de Nederlandse economie.
Over de periode 2014-2018 kreeg maar liefst 54% van de bedrijven die venture capital (risicokapitaal) wisten op te halen, hun investering mede van een ROM. In 2018 ging dit zelfs om 60% van de bedrijven. Qua geïnvesteerde bedragen ging het afgelopen jaar om een percentage van 22%; dit laat wederom zien dat de ROM’s met name investeren in jonge, risicovolle startups. Van de bedrijven die groeikapitaal wisten op te halen in 2018, kreeg 25% dit mede van een ROM (2014-2018: 26,7%).
De ROM’s hebben momenteel meer dan 500 bedrijven in portfolio en meer dan € 1 miljard aan investeringsfondsen in beheer, en vormen daarmee met afstand de meest actieve investeerders van Nederland.
Recordaantal buitenlandse bedrijven leidt tot banengroei en nieuwe investeringen
Afgelopen jaar wisten de ROM’s maar liefst 137 buitenlandse bedrijven naar Nederland aan te trekken of hier te laten uitbreiden. In enkele gevallen gaat het ook om het behoud van buitenlandse bedrijven die het voornemen hadden hun Nederlandse vestiging te sluiten of te verplaatsen. De ROM’s werken hiertoe intensief samen met de NFIA (Netherlands Foreign Investment Agency) in het ‘Invest in Holland’-netwerk. De aangetrokken buitenlandse bedrijven verwachten de komende drie jaar maar liefst € 2,4 miljard in Nederland te investeren en 5.239 arbeidsplaatsen te creëren.
Aanjager van innovatie en ontwikkeling voor het mkb
Het innovatieve mkb helpen bij hun innovaties is één van de kernactiviteiten van de ROM’s. Afgelopen jaar hebben de ROM’s gezamenlijk met meer dan 1.000 innovatieve mkb-bedrijven gewerkt aan 419 innovatieprojecten en business cases met een financiële omvang van ruim € 120 mln.
Naast individuele ondersteuning gaat het hierbij vooral om het vormen van consortia van bedrijven om gezamenlijk te werken aan innovatieve oplossingen op het gebied van onder meer gezondheid, duurzaamheid en veiligheid. Ook werken de ROM’s aan het realiseren van open-innovatiefaciliteiten, zoals Smart Industry Fieldlabs. Op deze wijze versterken de ROM’s dynamische ecosystemen in hun regio’s en vergroten ze hun economische en maatschappelijke impact.
Over de regionale ontwikkelingsmaatschappijen
In Nederland zijn zes volwaardige regionale ontwikkelingsmaatschappijen actief. De NOM voor Groningen, Fryslân en Drenthe, Oost NL voor Overijssel en Gelderland, LIOF voor Limburg, de BOM voor Brabant, Impuls voor Zeeland en InnovationQuarter voor Zuid-Holland. Zij zijn privaatrechtelijk georganiseerd en hebben het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en hun provincies als aandeelhouders en financiers, waarbij enkele ROM’s ook regio’s, steden en universiteiten als aandeelhouder hebben. Ook in Flevoland en Utrecht wordt inmiddels gewerkt aan de oprichting van een volwaardige regionale ontwikkelingsmaatschappij.
De ROM’s zijn actief als investeerder in bedrijven via hun eigen fondsen en fondsen in beheer, zijn verantwoordelijk voor het aantrekken van buitenlandse bedrijven naar hun regio, stimuleren innovatie bij het mkb en versterken het ecosysteem in hun regio door het aanjagen van samenwerkingsverbanden tussen ondernemers, kennisinstellingen en overheden. Nagenoeg alle ROM’s zijn inmiddels ook actief op het gebied van internationalisering en handelsbevordering.
Juist door de unieke combinatie van ontwikkelings-, investerings- en internationaliseringsactiviteiten zijn de ROM’s toegerust om bij te dragen aan een duurzame, innovatie-gedreven en inclusieve economie. Bij de ROM’s werkten ultimo 2018 340 fte.
