Tien banken en de provincie Fryslân verstrekken samen een financiering aan Windpark Fryslân, dat wordt gebouwd in het IJsselmeer ten zuiden van de Afsluitdijk, zes kilometer uit de Friese kust. Nog niet eerder is zo’n groot windpark in een binnenwater gebouwd in de wereld. De banken financieren gezamenlijk circa 700 miljoen euro. De provincie investeert 100 miljoen euro in het windpark, dat genoeg duurzame stroom oplevert voor alle Friese huishoudens. Financiële deelneming door een provincie is uniek in deze markt. De contracten voor de financiering zijn gister getekend in Amsterdam. De betrokken banken zijn: ABN Amro, BNG, BNP Paribas, DZ Bank, Helaba, ING, KBC, KfW IPEX, NWB en Rabobank. De totale constructiekosten van het windpark bedragen circa 850 miljoen euro.
Provincie ook aandeelhouder
De provincie Fryslân neemt met 20 miljoen euro deel in het aandelenkapitaal van het windpark en verstrekte daarnaast een achtergestelde lening van 80 miljoen euro. Met haar belang van 15% in het windpark kan de provincie invloed uitoefenen op het beleid van het windpark. De provincie heeft het recht twee commissarissen te benoemen, net zoveel als de andere aandeelhouders. De vier commissarissen zullen gezamenlijk een onafhankelijke voorzitter aanstellen.
De Friese gedeputeerde Sander de Rouwe beschouwt de deelname van de provincie in Windpark Fryslân als een zowel profijtelijke als maatschappelijke investering. ‘Middelen die de verkoop van onze aandelen in energiebedrijf NUON opbrachten zetten we nu op deze manier in voor duurzame energie. Met onze aandelen hebben we invloed op het beleid. Het rendement op onze deelneming investeren we in duurzame ontwikkeling en in de regio die ook de lasten van het windpark ervaart. Ook maken we het voor al onze Friese inwoners mogelijk om financieel deel te nemen in het windpark door na oplevering obligaties aan te bieden’.
Projectdirecteur Anne de Groot van Windpark Fryslân is blij dat de banken en de provincie hun vertrouwen in het project stellen. ‘We zijn er trots op een windpark te kunnen realiseren, dat voor meer dan 70% bijdraagt aan de Friese doelstelling voor duurzame energie, volop elektriciteit levert aan Friese huishoudens en bedrijven en alle Friezen laat meeprofiteren van het windpark’.
Jasper Vet, CFO Windpark Fryslân Holding, wijst op de innovatieve financieringsstructuur van het windpark. ‘De financiering is een mix van publiek en privaat geld. Dat is nog niet eerder op deze schaal gedaan in de windsector. Onze ervaring leert dat publiek-private financiering gunstig uitpakt en de energietransitie kan versnellen.’
Windpark Fryslân
Windpark Fryslân wordt gebouwd in het noordelijk deel van het IJsselmeer ten zuiden van de Afsluitdijk nabij Breezanddijk. Het windpark omvat 89 turbines van 4,3 MW, die in een clustervorm worden geplaatst. Het is wereldwijd het grootste windpark dat in een binnenwater wordt gebouwd.
Met een vermogen van 382,7 MW levert Windpark Fryslân voldoende energie voor ongeveer 500.000 huishoudens. Het windpark draagt voor ruim 70% bij aan de Friese doelstelling van 530,5 MW windenergie in 2020. In 2020 leveren de eerste windturbines van het windpark naar verwachting al stroom. In 2021 is het windpark volledig operationeel.
Natuureiland
De bouw van het windpark omvat ook de aanleg van een natuureiland ten zuiden van de Afsluitdijk van 2 ha boven water en 25 ha onder water. Dit eiland kan tijdens de bouw van het windpark gebruikt worden als werkeiland. Het eiland wordt doorontwikkeld tot een vogeleiland, dat extra kwaliteit toevoegt aan het rust- en foerageergebied van vissen en vogels.
Bouw en onderhoud
Windpark Fryslân wordt gebouwd door Zuiderzeewind, een consortium van Van Oord en Siemens Gamesa Renewable Energy. De voorbereidende werkzaamheden zijn al begonnen. Eind vorig jaar verrichtte Van Oord grondonderzoek en in maart is gestart met de aanleg van buizen voor stroomkabels die de windturbines met het transformatorstation op Breezanddijk verbinden. Inmiddels is ook een begin gemaakt met de bouw van het transformatorstation en de aanleg van stroomkabels in de Afsluitdijk. Het consortium werkt waar mogelijk samen met lokale Friese partners. Na oplevering is Siemens verantwoordelijk voor het onderhoud van het windpark gedurende 16 jaar.
Afnemer
Energieleverancier Eneco, dat energie levert aan twee miljoen particuliere klanten en 40.000 grootzakelijke afnemers – neemt over een periode van 15 jaar alle duurzame stroom af van Windpark Fryslân. In hun contract hebben Eneco en Windpark Fryslân afgesproken dat ook grote verbruikers van energie in de provincie Friesland de mogelijkheid krijgen duurzame stroom van het windpark te kopen.
Omgevingsfonds
De omwonenden van het windpark kunnen straks direct en in direct meeprofiteren van het windpark. Windpark Fryslân stort gedurende 20 jaar jaarlijks ongeveer 720.000 euro in een Omgevingsfonds voor lokale projecten langs de kust van het IJsselmeer. Het fonds wordt bestuurd door vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties.
De provincie overweegt een deel van haar deelneming na start van de productie van het windpark in de vorm van obligaties door te plaatsen naar inwoners van de provincie.
Projectmanagement en beheer
Het complete projectmanagement tijdens de bouw en het beheer van het Windpark Fryslân is uitbesteed aan Ventolines, allround dienstverlener in de duurzame energiemarkt. Ventolines levert diensten voor met name wind-, zon- en opslagprojecten in alle stadia: ontwikkeling, contractering, financiering, bouw en beheer.
