Op 28 januari 2021 reikt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) voor de vijfde keer de EZK Energy Award uit. Deze prijs is bestemd voor organisaties die zich onderscheiden op het gebied van energiebesparing, duurzame energieopwekking en/of het gebruik van hernieuwbare warmte. Dit jaar zijn Ammerlaan The Green Innovator, PolyStyreneLoop B.V. en Stokman Koudum genomineerd. De twee eerstgenoemde partijen zijn deels gefinancierd door het Nationaal Groenfonds. Directeur Jan-Paul Schaaij: ‘Bij de reguliere banken kunnen deze partijen meestal niet volledig terecht, omdat ze te klein, arbeidsintensief en risicovol zijn. Precies in dit markthiaat opereren wij.’
Door gebruik te maken van aardwarmte bespaart het tuinbouwbedrijf Ammerlaan in Pijnacker-Nootdorp bijna 20.000 ton aan CO2 per jaar. Het is het eerste project in Nederland waar aardwarmte op grote schaal aan zowel glastuinbouwers, bedrijven als woningen wordt geleverd. Het grote voordeel van aardwarmte is dat het een vrijwel oneindige bron van schone energie is.
Financiering door meerdere partijen
De techniek die gebruikt wordt bij Ammerlaan is relatief nieuw en dat levert zowel voor de uitvoering als de financiering uitdagingen op. Schaaij: ‘Meerdere partijen zijn bij deze financiering betrokken door het afwijkende risicoprofiel en de financieringsbehoefte. Door de samenwerking tussen Ammerlaan, Gemeente Pijnacker-Nootdorp, Rabobank, BNG Bank, duurzame beleggingsinstelling Meewind en het Nationaal Groenfonds werden de financiële risico’s gespreid en kon het project gerealiseerd worden.’
Van problematisch piepschuim tot grondstof
In de fabriek van PolyStyreneLoop B.V. in Terneuzen, die momenteel in aanbouw is (zie foto) en later dit jaar operationeel zal zijn, wordt piepschuim met daarin legacy chemicals weer teruggebracht tot grondstoffen voor nieuw materiaal. De fabriek is ontstaan uit een Europees samenwerkingsverband waarbij bedrijven en partijen uit de hele EPS-keten (van grondstof tot verwerking) betrokken zijn. Het samenwerkingsverband, de Europese Unie en de provincie Zeeland financieren deze fabriek samen met de Rabobank en het Nationaal Groenfonds.
Op weg naar de circulaire economie
Schaaij: ‘In de jaren ’70 werd piepschuim met een broomhoudende brandvertrager veel toegepast als isolatiemateriaal in woningbouw. Bij renovaties wordt deze isolatie vervangen. Omdat dit piepschuim de inmiddels verboden broomhoudende brandvertrager (HBCD) bevat, was tot nu toe de enige oplossing om het piepschuim onder hoge temperaturen te verbranden. PolyStyreneLoop B.V. zorgt ervoor dat vrijwel al het materiaal weer voor nieuwe toepassingen geschikt is. Het is een mooie stap op weg naar de circulaire economie en het Groenfonds maakt dit via een financiering graag mogelijk.’
Vernieuwing van onderaf
Het Groenfonds financiert -naast de traditionele natuurprojecten- veel vernieuwende groene projecten en bedrijven, waaronder een groeiend aantal start-ups en scale-ups. Schaaij: ‘Bij de reguliere banken kunnen deze partijen meestal niet terecht, omdat ze te klein (investeringen tussen de 2 ton en 2 miljoen euro), arbeidsintensief (maatwerk) en risicovol zijn (nieuw, marktniche, innovatief). Binnen dit markthiaat pakt het Groenfonds de rol om deze ’vernieuwing van onderaf’ mogelijk te maken.’
Onmisbare schakel door kennis, kapitaal en netwerk
Schaaij: ‘Nederland staat voor grote uitdagingen op gebied van duurzaamheid en de kwaliteit van onze groene leefomgeving. Deels ligt de oplossing in het versnellen van investeringen in bestaande technieken. Gelijktijdig moeten we ook kijken naar vernieuwing, ook in de groene sector. Het Groenfonds vindt dat een belangrijk deel van deze vernieuwing van onderaf komt. Door kleine vernieuwende (groene) projecten wél te financieren en daarmee net dat financiële duwtje in de rug te geven die ze nodig hebben wordt groene innovatie (verandering) mogelijk. Het Nationaal Groenfonds is hierin vaak de onmisbare schakel, door inzet van kennis, kapitaal en een groot netwerk.’
Foto: inhijsen van vaten / PolyStyreneLoop B.V.
