De Utrecht Young Academy heeft samen met alle Young Academies van Nederlandse universiteiten een brief van Scientists for Future ondertekend. In deze brief vragen wetenschappers uit alle onderzoeksdisciplines aan universitaire besturen om druk uit te oefenen op pensioenfonds ABP. De wetenschappers willen dat ABP zo spoedig mogelijk hun investeringsbeleid in fossiele industrie herziet en deze in ieder geval in lijn brengt met de klimaatdoelen van Parijs. De brede ondersteuning van dit maatschappelijk initiatief door alle Young Academies is zeer uitzonderlijk.
De Young Academies verenigen vooraanstaande jonge wetenschappers uit alle onderzoeksrichtingen per Nederlandse universiteit. Peter Bijl, lid van de Utrecht Young Academy, was vanaf het begin betrokken bij dit initiatief en legde contact met de andere Young Academies. Zij zijn het erover eens dat verder investeren in fossiele energie niet alleen de Parijsdoelen verder uit zicht brengt, met vergaande risico’s voor de maatschappij, maar dat tegelijkertijd financiële risico’s voor het rendement ontstaan.
Wetenschappers voelen de verantwoordelijkheid om te informeren over potentiele maatschappelijke risico’s. Ze bevinden zich daarbij aan de frontlinie van wetenschappelijke kennis. De klimaatdoelen van Parijs en het landelijke klimaatakkoord vragen om een steeds steilere jaarlijkse afname van de wereldwijde uitstoot van CO2 uit fossiele brandstoffen, om zo vergaande klimaatverandering in de toekomst af te wenden. Het KNMI waarschuwde vorige week al dat een wereldwijd gemiddelde temperatuurstijging van 1,5 graad veel eerder behaald kan worden dan eerder werd aangenomen. Bovendien bestaan er financiële risico’s wanneer grote investeringen worden voortgezet in een industrietak die afgebouwd wordt. Zulke stranded assets zijn een investeringsrisico voor de pensioenfondsen.
Investeringsfondsen kunnen een belangrijke, leidende rol spelen in de transitie weg van fossiele energie, in het verlengde van de kennis van wetenschappers waarvan zij het pensioengeld beheren. “De wetenschappelijke consensus is onomstotelijk: er moet meer worden gedaan om het gebruik van fossiele energie terug te dringen. De wetenschap is daar duidelijk over. Dan wringt het wanneer de pensioenpremie van diezelfde wetenschappers wordt geïnvesteerd om het gebruik van fossiele energie te stimuleren.”
ABP is het pensioenfonds van onder andere Nederlandse universiteiten en heeft naar eigen zeggen 17 miljard euro aan beleggingen in fossiele energie. Dat betekent dat pensioengeld van wetenschappers wordt gebruikt voor investeringen die indruisen tegen wetenschappelijke consensus en politieke afspraken. “ABP geeft aan al veel te investeren in duurzame energie, maar dat ontslaat ze niet van de noodzaak om tegelijkertijd te divesteren uit fossiele energie.”
ABPs zogenoemde shareholder engagement beleid, waarin ze claimen door aan de tafel te blijven zitten met de fossiele energie, ze druk kunnen uitoefenen richting de energietransitie, is ineffectief. ABP stemt bovendien in aandeelhoudersvergaderingen geregeld tegen duurzaamheidsmoties. Daarom vragen Nederlandse wetenschappers aan hun besturen om gezamenlijk druk uit te oefenen op ABP. ABP moet (1) divesteren uit fossiele industrie en (2) een onafhankelijke commissie installeren die controleert of hun investeringsportefeuille in lijn is met de klimaatdoelen.
