Sinds enkele weken kan elke grote onderneming of investeerder in de EU Taxonomie nakijken welke eigen activiteiten ‘duurzaam’ mogen heten. Maar de spelregels zijn complex, niet iedereen begrijpt ze nog. Bovendien zijn er enkele hoge politieke hobbels. De ‘zandweg’ naar duurzame investeringen is misschien wat minder hobbelig geworden, maar nog lang niet geasfalteerd. Op het webinar ‘Een nieuwe groene taal’ discussieerden bedrijven, investeerders, een natuurorganisatie en een Europarlementariër over het nut en de werkbaarheid van de nieuwe spelregels voor duurzaamheid. Bas Eickhout (Groen Links), die namens het Europarlement ook eerste onderhandelaar (‘rapporteur’) was op dit onderwerp, heeft het over een tweetrapsraket: “Eurocommissaris Frans Timmermans werkt aan de klimaatwetgeving voor de 55% emissiereductie in 2030. De taxonomie zorgt ervoor dat ook al het geld in die richting gaat. Alleen samen kunnen ze ervoor zorgen dat de EU in 2050 klimaatneutraal is.”
Rapporteren
Hoe het werkt? Vorige week sloot de EU ook een akkoord over de nieuwe richtlijn voor alle grotere investeerders en bedrijven om jaarlijks te rapporteren over hun duurzame en niet-duurzame activiteiten. Daarin speelt de taxonomie dus een centrale rol, want die bepaalt welke activiteiten als ‘groen’ in die verslagen mogen komen. Het politieke akkoord past in een trend onder bedrijven en financiële instellingen. “Duurzaamheid is een gespreksonderwerp in elk gesprek met bedrijven,” zegt Nick de Ruiter van adviesbureau Sustainalize. “Dat was twee, drie jaar geleden toch echt anders.”
Piet Sprengers van ASN Bank ziet in de financiële sector dezelfde beweging: “De duurzaamheid begint langzaam maar zeker bij iedereen in de financiële sector in te dalen. ‘Too little too late’, natuurlijk, en het mag een graadje sneller. We moeten echt aan de bak. Daar gaat de taxonomie bij helpen.”
Nog niet bindend
Wat niet betekent dat de EU taxonomie direct alles glashelder maakt. Op Europees niveau moeten er bijvoorbeeld nog besluiten worden genomen over de duurzaamheid van aardgas, kernenergie en biomassa/bosbouw. Landen die op steenkool of kernenergie draaien hebben daarover heel andere ideeën dan bijvoorbeeld Nederland, dat van het aardgas af wil. “Die beslissingen hebben we, echt op z’n Europees, vooruitgeschoven naar dit najaar,” zegt Eickhout.
Het is niet zo slecht om nog de tijd te nemen voor deze ingewikkelde onderwerpen, vindt de Europoliticus, die wel oplossingen voor zich ziet in het debat over aardgas en biomassa. Maar hij ziet ook een bedreiging. “De taxonomie is een mooie standaard, maar nog niet heel bindend. Een bedrijf of financier kan in de rapportage dus ook om de taxonomie heen. Als Frankrijk zijn zin krijgt en kernenergie wordt deel van de taxonomie, dan zal geen Duits bedrijf de taxonomie meer toepassen.”
800 pagina’s
Een andere bedreiging is de complexiteit: de taxonomie beslaat, inclusief bijlagen, bijna 800 pagina’s vol details. Nick de Ruiter: “Die lees ik zelf met veel plezier, maar begrijpen bedrijven dat wel? Hoe moeten ze de taxonomie toepassen in hun jaarverslag? En dan zit het Nederlandse bedrijfsleven qua duurzaamheid nog in voorhoede, bij de top drie of vijf van de wereld.”
Hans Biemans van ING ziet nog een ander nadeel: “De taxonomie wil alles maar labelen, maar het gaat niet om strikte labeling. Het gaat om de richting waarin we bewegen. Soms is daarvoor ook aardgas nodig, als je gewend bent op steenkolen te werken. Of de CO2-eisen voor een cementfabriek: die haalt geen bedrijf, nergens!”
Traject
Ondanks alle gebreken, juichen alle aanwezigen de taxonomie van de EU toe. “Wij waren eerder al zelf begonnen met een eigen taxonomie,” zegt Johan Barnard van pensioenbelegger APG—goed voor een orderportefeuille van een duizelingwekkende € 550 miljard. “De reden daarvoor: er zijn niet altijd wetenschappelijke gegevens beschikbaar over duurzaamheid. Je ziet bij ons dat elke belegger zijn eigen ‘investment beliefs’ formuleert, maar daarvoor zijn data nodig. Bijvoorbeeld om te laten zien dat duurzame investeringen hetzelfde rendement hebben, of soms zelfs meer. Met de taxonomie zetten we dat traject voort.”
Een toenemend breed bewustzijn over wetenschappelijk onderbouwde duurzaamheid is een belangrijk effect van de taxonomie, vind t men. “Mensen die bij ons hun pensioen beleggen, willen duurzaamheid,” ziet Barnard als belangrijke drijfveer. Hans Biemans: “Ik had laatst een gesprek met een CFO van een Duits bedrijf die zei: “Dit waait toch wel weer over?” Ik heb vrij veel tijd besteed om dat idee uit zijn hoofd te praten. Het zal voor iedereen steeds lastiger worden om niet mee te bewegen. En als we het handig doen kan Nederland met al deze kennis hierin weer vooraanstaand worden.”
Foto: Still uit de opnames van het webinar, vlnr: Nick de Ruiter, Bas Eickhout, voorzitter Ed Nijpels, Marjolein van Noort , Hans Biemans.
Bekijk de 3 webinars terug:
