Bron
Oneplanetcrowd
De boodschap van het Klimaatakkoord is helder: burgerparticipatie is een must. Zonder draagvlak onder de burgers kan de energietransitie niet slagen. Met (lokale) burgerparticipaties kun je burgers informeren, ze betrekken bij het initiatief en geef je ze de mogelijkheid om (financieel) mee te profiteren. Weerstand wordt zo omgezet in draagvlak. Een participatie doormiddel van crowdfinanciering is een laagdrempelige manier om de burger te betrekken, met een eerlijk rendement in het vooruitzicht.
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat we met elkaar de CO₂ -uitstoot sterk gaan verminderen: in 2030 met de helft ten opzichte van 1990. Om dat te bereiken hebben 30 energieregio’s in Nederland onderzocht waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land met zon en wind opgewekt kan worden. Elke regio beschrijft in een Regionale Energiestrategie (RES) zijn eigen keuzes. Het is de bedoeling dat 50 procent van nieuwe zonneparken en windparken in eigendom komt van de lokale omgeving.
Burgerparticipatie
De overheid wil dus dat burgers en bedrijven in de omgeving van het project betrokken worden bij de ontwikkeling. Een brede groep uit de omgeving moet het project steunen en/ of eraan deelnemen. Het betrekken van burgers bij energieprojecten zorgt voor lokale betrokkenheid bij de realisatie, eerlijke verdeling van de baten van groene elektriciteit en het daaruit vloeiende rendement.
Financieringsmogelijkheden voor garantiekapitaal
Om de plannen van de Regionale Energie Strategieën te kunnen realiseren is geld nodig, heel veel geld. Lokale partijen kunnen daarvoor bij de bank aankloppen, maar naast bankfinanciering is er ook eigen inbreng vanuit coöperaties of initiatiefnemers benodigd. Dit stuk garantievermogen is bij uitstek geschikt om te crowdfunden onder omwonenden, coöperatieleden of andere duurzaam georiënteerde particulieren. Door middel van een financiële participatie kan in combinatie met een coöperatie lidmaatschap ook direct invulling worden gegeven aan het lokale eigendom.
Kansen voor kleine energieprojecten met coöperatieve subsidieregeling (SCE)
Voor kleinere energieprojecten is bankfinanciering vaak een uitdaging en daarvoor is per 1 april 2021 de bestaande Postcoderoos regeling vervangen door de nieuwe Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE). De SCE regeling is bedoeld voor energiecoöperaties en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) die lokaal en gezamenlijk hernieuwbare elektriciteit opwekken met projecten tot 500 KWp. Doordat de subsidie voor deze kleine projecten per opgewekte kWh elektriciteit hoger ligt dan bij grote projecten biedt het coöperaties de unieke kans om het gehele project lokaal te crowdfunden. Hiervoor is niet noodzakelijk bankfinanciering nodig waardoor het project volledig lokaal kan worden gerealiseerd vanuit het ‘voor ons, door ons’ principe. De eerste SCE aanvragen zijn inmiddels gehonoreerd. De budgetclaim stond begin mei 2021 al op 70 miljoen euro en verwachting is dat dit aantal de komende maanden verder oploopt. Het totale budget voor 2021 bedraagt 92 miljoen euro.
Lokale financiering van energieprojecten
Oneplanetcrowd heeft ruime ervaring met burgerparticipaties ter bevordering van lokaal eigendom en draagvlak voor o.a. zonneparken, windmolens, bio-vergistingsinstallaties en warmtepompen. Via Oneplanetcrowd worden burgers direct betrokken bij de energietransitie. Zo heeft Oneplanetcrowd al meer dan 30 energieprojecten afgerond en zijn klaar om bij te dragen aan een verdere verduurzaming van zon-, wind-, warmte- en andere energieprojecten in Nederland.
Een goed voorbeeld is zonnepark Bomhofsplas in Zwolle. Energiecoöperatie Blauwvinger Energie haalde ruim € 1 miljoen financiering op voor Zonnepark Bomhofsplas wat het grootste drijvende zonnepark van Europa is en groene energie opwekt voor ruim 7.000 huishoudens. Omwonenden kregen als eerste de mogelijkheid om te investeren.
Zo heeft ook energiecoöperatie Veurdewind € 450.000 financiering opgehaald voor de realisatie van twee windturbines in lokaal eigendom. Deze leveren genoeg energie voor 8.000 huishoudens. De 200 investeerders komen allemaal uit de gemeente Dalfsen en omgeving. De financiering is dus geheel lokaal opgehaald.
Burgerparticipatie is meer dan alleen kapitaalkracht
Milou, projectleider bij Blauwvinger Energie, deelt haar ervaring: “Door gebruik te maken van burgerparticipatie wordt het niet alleen een project van de coöperatie, maar van de hele omgeving”, vertelt ze. “Het wordt ‘ons’ project. Dit zou je met een gewone bancaire financiering niet kunnen bereiken. Alleen al hierom zou ik voor burgerparticipatie kiezen.”
Dit laat zien dat burgerparticipatieprojecten draagvlak creëert onder burgers. De mogelijkheid om te participeren in een energieproject én om zo financieel mee te profiteren draagt bij aan de betrokkenheid onder omwonenden. “Daarnaast is burgerparticipatie middels crowdfunding het perfecte middel om een bancaire financiering aan te vullen”, aldus Jakoba van der Mei, Investment Specialist bij Oneplanetcrowd. “Een bank zoekt vaak garantievermogen, wat kan worden ingevuld door burgerparticipatie”.
