De klimaatplannen van de Nederlandse financiële sector zijn volstrekt ontoereikend om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen. En daarbij niet afgestemd op de ernst en de urgentie van de klimaatcrisis. Dat blijkt uit nieuw praktijkonderzoek van de Eerlijke Geldwijzer. Grote pensioenfondsen zoals ABP en PFZW en verzekeraars zoals Aegon, Allianz en Nationale Nederlanden hebben geen specifieke doelen gesteld om al hun beleggingen in fossiele brandstoffen af te bouwen. Grote banken zoals Rabobank en ABN Amro hebben geen beleid om al hun leningen en beleggingen in lijn te brengen met het doel om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. De Eerlijke Geldwijzer wil dat pensioenfondsen, verzekeraars en banken volledig in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs gaan opereren en pleit voor de invoering van een klimaatplicht voor financiële instellingen.
Vrijwillige aanpak werkt niet
“Het jongste rapport van het klimaatpanel van de VN is ondubbelzinnig: het is code rood voor de mensheid,” zegt Donald Pols, directeur van Milieudefensie en woordvoerder voor de Eerlijke Geldwijzer. “We kunnen gevaarlijke klimaatverandering voorkomen, maar alleen als iedereen meedoet, dus ook de pensioenfondsen, de verzekeraars en de banken. Ons onderzoek toont aan dat de vrijwillige aanpak van de financiële sector niet werkt.”
Geen beleid voor 1,5°C en uitfasering fossiel
Het klimaatbeleid van 27 financiële instellingen actief in Nederland is in opdracht van de Eerlijke Geldwijzer door onderzoeksbureau Profundo beoordeeld. De resultaten zijn alarmerend. Slechts één op de drie instellingen heeft een uitdrukkelijk doel om leningen en beleggingen in lijn te brengen met scenario’s die de opwarming van de aarde beperken tot 1,5°C. Slechts één op de negen heeft de financiering van fossiele brandstoffen volledig uitgesloten.
Voorlopers en dralers
Het onderzoek kent individuele scores toe aan de financiële instellingen. De Volksbank (score 9), Triodos (score 8), bunq (score 8) en verzekeraar Athora Nederland (score 8) bewijzen dat goed klimaatbeleid door financiële instellingen prima mogelijk is. Pensioenreuzen ABP (score 5) en PFZW (score 4), verzekeraars Aegon (score 3), NN en Allianz (score 5) en de grote banken Rabobank (score 5) en ABN Amro (score 5) scoren ondermaats. De pensioenfondsen en de verzekeraars doen het gemiddeld slechter dan de banken. Terwijl het horecapensioenfonds en het pensioenfonds voor de metalektro (PME) onlangs beslisten hun investeringen uit kolen, olie en gas te halen, pompen pensioenreuzen ABP en PFZW nog steeds miljarden in de fossiele industrie.
Eigen verantwoordelijkheid
Om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen, moet de miljardenstroom naar de fossiele industrie pijlsnel worden omgebogen naar klimaatoplossingen. Dat is één van de hoofddoelen van het Klimaatakkoord van Parijs. “In mei bepaalde de rechtbank dat olie- en gasbedrijf Shell een eigen verantwoordelijkheid heeft om zijn CO2-uitstoot drastisch omlaag te brengen,” zegt Pols. “Ook banken, verzekeraars en pensioenfondsen hebben zo’n verantwoordelijkheid en moeten de CO2-uitstoot die ze financieren snel en drastisch verlagen.”
Klimaatplicht
Afgelopen jaren hebben Nederlandse financiële instellingen onderlinge afspraken gemaakt om hun bijdrage aan de klimaatcrisis te verkleinen. Enkele instellingen doen dat actief, maar veel andere blijven onvermijdelijke koerswijzigingen voor zich uit schuiven, zo blijkt uit het onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer. De Geldwijzer-coalitie roept de overheid op om een klimaatplicht in te voeren voor financiële instellingen. Dat betekent dat pensioenfondsen, verzekeraars en banken wettelijk verplicht worden beleid te voeren om hun portfolio’s klimaatproof te maken en de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5°C.
Dit rapport van de Eerlijke Geldwijzer maakt deel uit van een tweedelig onderzoek. Het tweede deel vergelijkt de financiering van fossiele en duurzame energie door de Nederlandse financiële instellingen en verschijnt in oktober.
