Bron
WNF
De stabiliteit van de financiële sector wordt steeds vaker bedreigd door de gevolgen van biodiversiteitsverlies. Denk bijvoorbeeld aan hoge voedselprijzen door falende oogsten als gevolg van verlies van bestuivers waaronder bijen. Centrale banken en toezichthouders zijn zich hiervan bewust, maar handelen nog niet snel genoeg om de risico’s voldoende te beperken. En dat terwijl er al veel kennis en handvatten zijn om direct maatregelen te nemen. In opdracht van het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) heeft het Sustainable Finance Lab (SFL) onderzocht welke stappen centrale banken en toezichthouders nu al kunnen nemen.
Recent wereldwijd onderzoek van WWF (SUSREG*) laat zien dat centrale banken door hun focus op de gevolgen van de klimaatcrisis, natuur en biodiversiteit weinig aandacht geven. Het nieuwe onderzoek van SFL bevestigt dit en benadrukt dat het niet mogelijk is klimaatverandering te beperken zonder het stimuleren van natuurherstel. De Nederlandsche Bank wordt in beide onderzoeken genoemd als één van de voorlopers. Christine Wortmann, WWF Green Finance team Nederland: “Het integreren van natuur is voor de financiële sector geen vanzelfsprekendheid. We juichen de koplopersrol van DNB toe, tegelijkertijd is nog zoveel werk te verzetten. De druk moet erop blijven om bewustwording te vertalen naar concrete actie; en ook daar kan DNB een rol in pakken; zowel in beleid als in promotie”.
Rens van Tilburg, directeur Sustainable Finance Lab: “Klimaat en natuur kun je niet scheiden. Er zijn volop publieke doelen en data voorhanden over natuur waarmee toezichthouders van financiële instellingen aan de slag kunnen. Daarmee kunnen ze de grootste risico’s beperken.”
Onvoldoende concreet beleid
Tot nu toe zijn de maatregelen van centrale banken en toezichthouders vooral gericht op bewustwording en op het uitvoeren van onderzoek. Concreet beleid en acties voor het beheer van natuurgerelateerde risico’s ontbreken. Het onderzoek van SFL definieert een set maatregelen en adviezen die direct opgepakt kunnen worden. Voor WWF springen de volgende er expliciet uit:
- De voorzorgsbenadering waarbij de nadruk ligt op proactieve maatregelen. De kosten van niets-doen zijn hoog en centrale banken en toezichthouders moeten optreden voordat er omslagpunten zijn bereikt die herstel onmogelijk maken.
- Focus op de activiteiten die het meest schadelijk zijn, zoals de winning van fossiele brandstoffen, ontbossing of pesticiden, en verbind hieraan consequenties zoals een opslagfactor.
- Geef het goede voorbeeld en publiceer als financiële instelling een eigen transitieplan, rekening houdende met de directe link tussen biodiversiteitsverlies en klimaatverandering.
SUSREG*: Recent internationaal onderzoek: niet blindstaren op klimaat
Sinds 2021 doet WWF wereldwijd jaarlijks onderzoek naar centrale banken en toezichthouders met de Sustainable Financial Regulations and Central Bank Activities (SUSREG) Tracker 2023. Uit de meest recente SUSREG-studie van eind 2023 blijkt dat centrale banken en financiële toezichthouders vooruitgang boeken bij het “vergroenen” van hun financiële regelgeving en toezicht. Landen met hoge inkomens en de grootste uitstoot van broeikasgassen en landen met de grootste biodiversiteit, lopen echter nog flink achter. De huidige financiële regelgeving en activiteiten van centrale banken houden onvoldoende rekening met het verlies aan biodiversiteit en de gevolgen voor gemeenschappen die voor hun levensonderhoud hiervan sterk afhankelijk zijn.
De sleutelrol van de financiële sector
Al het spaar- en pensioengeld, bedrijfskapitaal en de rijksschatkist worden beheerd door banken en vermogensbeheerders. Met beleggingen en leningen bepalen zij welke bedrijven en projecten gesteund worden. Dat zijn investeringen met vaak grote gevolgen. Ze kunnen zorgen voor meer natuurverlies of juist voor natuurbehoud. De financiële sector kan zo een groot verschil maken op weg naar een groene wereld. Centrale banken en toezichthouders kunnen binnen hun bestaande mandaat veel doen vanwege het belang van natuur voor de (lange termijn) financiële- en prijsstabiliteit. Een pro-actieve aanjagende rol is essentieel om het economische systeem bestand te maken tegen de risico’s van biodiversiteitsverlies.
