Op 1 mei 2007 keurde het Belgisch Parlement unaniem een wet goed die investeringen in anti-persoonsmijnen en clustermunitie verbiedt. Twee jaar later wordt die wet nog steeds overtreden. Fortis, Dexia, Delta Lloyd, Citibank en Bank Degroof bieden fondsen aan die investeren in producenten van clustermunitie en anti-persoonsmijnen, zo bewijst nieuw onderzoek van Netwerk Vlaanderen. Om die reden sturen vredesorganisaties en bezorgde beleggers vandaag een deurwaarder naar minister van Financiën Reynders. Zolang hij het nalaat een essentieel uitvoeringsbesluit op te stellen die de wet operationeel maakt, lopen particuliere en institutionele investeerders het risico ongewild de wet te overtreden.
Pionier
De Belgische wet uit 2007 is een wereldprimeur: België is het eerste land dat een investeringsverbod oplegt in producenten van anti-persoonsmijnen en clustermunitie. Op die manier gaf de Belgische wetgever een krachtig signaal tegen het gebruik van clustermunitie en anti-persoonsmijnen. Deze onmenselijke wapens maken vooral burgerslachtoffers, vaak zelfs vele jaren nadat een oorlog of conflict afgelopen is.
Illegale investeringen
Nu, twee jaar nadat de wet is goedgekeurd, blijkt dat de wet nog steeds niet wordt nageleefd. Nieuw onderzoek van Netwerk Vlaanderen toont aan dat onder andere Fortis Bank, Dexia Bank, Delta Lloyd Bank, Citibank en Bank Degroof beleggingsfondsen aanbieden die investeren in verschillende producenten van clustermunitie. Bank Degroof bijvoorbeeld promoot het Degroof Global International Flexible Fund, dat voor 454.254 euro aandelen heeft in General Dynamics. Dit Amerikaans bedrijf produceert essentiële componenten voor de CBU-97 clusterbom. Fortis en Dexia bieden het Parvest Balanced (Euro) fonds aan, dat investeert in de clustermunitieproducent Lockheed Martin. De aanbieders van deze fondsen maken in België illegale investeringen mogelijk.
Geen lijst, geen controle
De illegale investeringen maken duidelijk dat het uitvoeren van de wet te wensen overlaat. Dat komt grotendeels door het gebrek aan daadkracht bij minister van Financiën Reynders. De wet verplicht de overheid immers een lijst op te maken van bedrijven die betrokken zijn bij de productie van clustermunitie of landmijnen. Deze lijst moest op 1 mei 2008 publiek gemaakt worden. Tot op vandaag is er van die lijst geen spoor. Ook de controle van de wet blijft problematisch: hoe de wet gecontroleerd moet worden en door wie is nog steeds niet bepaald. De gevonden illegale investeringen maken het gevolg daarvan pijnlijk duidelijk.
Minister Reynders in gebreke gesteld
Ongeacht de gebrekkige uitvoering van de wet, zijn alle Belgische investeerders sinds 27 april 2007 onderhevig aan het verbod om nog producenten van anti-persoonsmijnen of clustermunitie te financieren. Belgische beleggers tonen zich dan ook bezorgd: aangezien de wet niet wordt nageleefd lopen zij het risico ongewild de wet te overtreden. Een aantal onder hen besliste een deurwaarder naar minister Reynders te sturen om hem in gebreke te stellen. Mijnheer Tijskens is één van hen: We vragen dat er binnen de 14 dagen een lijst ligt en dat de controle en verdere uitvoering van de wet zo snel mogelijk geregeld wordt. We hopen dat dit een duidelijk signaal vormt: we willen dat minister Reynders deze illegale investeringen stopzet.
