Zeventien maatschappelijke organisaties[1] roepen Nederlands grootste pensioenfonds ABP op te stoppen met het investeren in de fossiele industrie zoals olie-, kolen- en gasbedrijven. De oproep is een initiatief van Fossielvrij NL dat vandaag de brief[2] overhandigt aan het ABP. Deze is onder meer ondertekend door Oxfam, Hivos, Milieudefensie, Urgenda en een aantal hoogleraren. Alle ondertekenaars samen hebben een achterban van ongeveer 1 miljoen mensen. Zij wijzen het ABP op haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en vragen hen geld terug te trekken uit bedrijven zoals Shell, Exxon Mobil en Chevron die een grote negatieve invloed hebben op het klimaat.
De ondertekenaars van de brief maken zich niet alleen zorgen over klimaatverandering, maar wijzen het ABP ook op de risicos van de carbon bubble. Deze koolstofzeepbel laat zien dat er naast maatschappelijke, en klimaatrisicos er ook financiële risicos kleven aan het investeren in olie, kolen en gas. Zo blijkt uit recente berekeningen[3] dat 60 tot 80% van de fossiele reserves in de grond moet blijven om te kunnen voldoen aan de wereldwijde afspraak de mondiale temperatuurstijging tot maximaal 2°C te beperken. In het vorige week uitgelekte eindrapport van de IPCC[4] (de klimaatcommissie van de VN) wordt de urgentie voor direct ingrijpen om dat doel te halen onderstreept. Aandelen van beleggers in de fossiele voorraden dreigen hierdoor stranded assets te worden en hun waarde te verliezen. Daarmee komen ook de pensioenen van 2,8 miljoen ABP-deelnemers uit de sectoren overheid en onderwijs in gevaar.
Het ABP is de grootste Nederlandse vermogensbeheerder met een totaal beheerd vermogen van 300 miljard euro. Daarvan wordt momenteel ongeveer 10 miljard Euro in de olie-, kolen- en gas-industrie geïnvesteerd. Naast de eerder genoemde financiële risicos, neemt ook het draagvlak voor investeringen in bedrijven in de fossiele industrie af. Wereldwijd groeit de groep mensen die oproept voor fossielvrije investeringen steeds sneller[5]. Ook zijn er al veel instellingen die zich hier bij aansluiten. Zo hebben de Wereldraad van Kerken[6], de Britisch Medical Association[7] en Stanford University[8] recent besloten hun geld uit fossiele brandstoffen te divesteren.
Met de uitkomsten van het VN-rapport in het achterhoofd is het niet alleen onaanvaardbaar maar ook kortzichtig om in de fossiele-industrie te blijven investeren, zegt initiatiefnemer Liset Meddens, Coördinator Fossielvrij NL. Daarnaast liggen er ook enorme kansen voor het ABP om de leiding te nemen en de transitie naar een duurzame en fossielvrije economie te versnellen. Meddens is ook positief over de beweging van onderaf: Degenen die aangesloten zijn bij het ABP moeten hun persoonlijke macht niet te onderschatten iedereen kan bijdragen aan een fossielvrij ABP door simpelweg van je te laten horen via de social media of een mailtje te sturen aan het bestuur.
De komende tijd zullen de verschillende ondertekenaars van deze brief een steeds duidelijkere stem laten horen voor de transitie naar een duurzame, fossielvrije economie. Zo zullen er verschillende organisaties meedoen aan de Peoples Climate Mobilisation[9] van 19 t/m 21 september. Voorafgaand aan de speciale VN Klimaattop in New York komen wereldwijd mensen in actie voor het klimaat. In Nederland zullen het hele weekend verschillende lokale fossielvrij acties en evenementen worden georganiseerd, afgesloten met een spetterend slotevenement op 21 september in Amsterdam. Dit evenement, de Amsterdam Climate March[10] georganiseerd door Urgenda in samenwerking met diverse partners, vindt plaats bij Eye in Amsterdam.
[1] De volgende organisaties en personen hebben de brief getekend:
Farah Karimi, Directeur Oxfam Novib
Sylvia Borren, Directeur GreenPeace Nederland
Edwin Huizing, Algemeen Directeur Hivos
Hans Berkhuizen, Directeur MilieuDefensie
Marjan Minnesma, Directeur Urgenda
Jelle de Jong, Directeur IVN
Daniëlle Hirsch, Directeur Both ENDS
Peer de Rijk, Directeur WISE
René Toet, Algemeen Directeur Climate Neutral Group
IJmert Muilwijk, Voorzitter Organisatie Duurzame Energie
Mart Lubben, Voorzitter Studenten voor Morgen
Paul Hendriksen, Voorzitter Stichting Transition Towns Nederland
Ko van Huissteden, Voorzitter Stichting Schaliegasvrij Nederland
Jan Rotmans, Professor Duurzame transities, Oprichter DRIFT
Pier Vellinga, Hoogleraar Klimaatverandering, Voorzitter Urgenda
Egbert Tellegen, Professor dr. Sociologie en Milieudeskundige
Peter van de Wiel, Wethouder Milieu & Duurzaamheid Gemeente Boxtel
Bouwe de Boer, Energiecoördinator Gemeente Leeuwarden
Tom Vellinga, Coördinator Netwerk Duurzame Dorpen
Corinne de Jonge van Ellemeet, Netwerkdirecteur De Natuur en Milieufederaties
Liset Meddens, Nationale Coördinator Fossielvrij NL bij 350.org