Nog veel te weinig pensioenfondsen raadplegen hun deelnemers over beleggingen die met hun geld worden gedaan. Dat vindt de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). De beleggersvereniging maakt vandaag de uitkomsten bekend van het jaarlijkse benchmarkonderzoek naar de duurzaamheid van pensioenfondsen.
Slechts 28 procent van alle 49 onderzochte pensioenfondsen raadpleegt haar deelnemers, zo blijkt uit het achtste benchmarkonderzoek Duurzaam Beleggen door Pensioenfondsen in Nederland. Er is wel een licht stijgende trend waar te nemen. Vorig jaar was dat percentage namelijk nog maar 22 procent.
Score
Toch is de VBDO niet ontevreden met de resultaten uit het onderzoek. Pensioenfondsen lijken duurzamer te beleggen. De totale gemiddelde score van de onderzochte fondsen is met tien procent gestegen. Het beste scoren in de benchmark het Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw en Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Beiden scoren 4,3 uit vijf punten en delen daarmee de eerste plaats.
Daar staat tegenover dat de laagst scorende 16 fondsen duidelijk achterblijven. In die achterhoede is nauwelijks verbetering te zien. Sterker nog. Het aantal pensioenfondsen dat minder dan twee uit de vijf punten scoort is zelfs iets gestegen (van 27 procent naar 33 procent). Onder de achterblijvers bevinden zich onder meer de pensioenfondsen van het UWV, Shell en ING.
Over de deelname van pensioenfondsen aan het onderzoek is Van der Helm tevreden. Alle onderzochte fondsen hebben voor het tweede jaar op rij meegewerkt aan het onderzoek. Daar hebben we hard aan moeten trekken. Maar het resultaat mag er zijn. De eerste zes jaar dat we dit benchmarkonderzoek hebben gedaan, lieten pensioenfondsen onze vragen nogal eens onbeantwoord. De laatste twee jaar echter werkt iedereen mee.
De VBDO onderzocht de 49 belangrijkste pensioenfondsen in Nederland. Vorig jaar waren dat er nog 50. Door een fusie van twee fondsen is dat aantal geslonken tot 49. De beleggersvereniging heeft gekeken naar het duurzaamheidsbeleid, de uitvoering van dat beleid, de governance en de accountability.
Summier
De VBDO vindt dat pensioenfondsen echter nog veel te weinig met hun achterban overleggen en waar het wel gebeurt, is de raadpleging nog summier. Nu is het in de meeste gevallen nog zo dat bestuurders een duurzaam beleggingsbeleid formuleren. Vaak is dat vrij algemeen van aard en bepalen de uitvoerders uiteindelijk hoe dat beleid in de praktijk vorm krijgt. Dat moet anders, vindt VBDO-directeur Giuseppe van der Helm. De stem van de deelnemers pensioenfondsen moet veel meer doorklinken in het beleid en de uitvoering ervan. Idealiter stellen bestuurders een duurzaam beleggingsbeleid vast in samenspraak met de deelnemers pensioenfondsen.
Zon duurzaam beleggingsbeleid kan volgens de beleggersvereniging ook veel actiever en specifieker. Deelnemers moeten zich meer herkennen in het beleid, aldus Van der Helm. Zo pleit de VBDO onder meer voor het maken van duidelijke en specifieke beleggingskeuzes. Dat kan bijvoorbeeld door met impact te investeren in hernieuwbare energie of het accent juist te leggen op betere arbeidsomstandigheden. Nu hanteren veel pensioenfondsen nog voornamelijk het uitsluitingsinstrument. Bedrijven die bijvoorbeeld betrokken zijn bij wapenhandel, tabak of kinderarbeid worden uitgesloten van investeringen.
Dialoog
Om de dialoog tussen pensioenfondsen en hun deelnemers te bevorderen, heeft de VBDO, in samenwerking met organisatieadviesbureau Accenture, een webapplicatie ontwikkeld. De website http://meerdoenmetjepensioen.nl maakt inzichtelijk hoe pensioenfondsen in hun beleggingen rekening houden met de maatschappelijke impact van hun investeringen. Doel van de website is dat deelnemers van een pensioenfonds via social media de dialoog aangaan met hun fonds over verantwoord beleggen.
Ondanks de kritische noten over het feit dat pensioenfondsen er nauwelijks in slagen om hun achterban bij beleggingsbeslissingen te betrekken, is VBDO-voorman Van der Helm over het geheel genomen niet ontevreden over de bevindingen van het onderzoek. Duurzaamheid staat duidelijk op de agenda bij de besturen van de pensioenfondsen, daar zijn we heel blij mee.
Het eerste exemplaar van het benchmarkonderzoek Verantwoord beleggen door Nederlandse Pensioenfondsen reikt VBDO directeur Giuseppe van der Helm vandaag uit aan Joanne Kellermann, directielid van De Nederlandsche Bank (DNB).
