Bron
KPMG
Nederlandse pensioenfondsen hebben moeite om te voldoen aan de steeds verdergaande eisen die gesteld worden aan hun beleggingen. De fondsen hebben sinds kort de wettelijke verplichting om een drietal niet-financiële factoren mee te nemen in hun investeringsbeslissingen. Dat betekent dat zij met hun beleggingen rekening moeten houden met de mogelijke gevolgen voor bijvoorbeeld het milieu en de omgeving. Hoewel de pensioenfondsen verantwoord beleggen en het voldoen aan de wettelijke eisen op het gebied van Environmental, Social en Governance (ESG) hoog op de agenda hebben staan, slagen de fondsen er in beperkte mate in de huidige wetgeving volledig te volgen.
“Zo worden deelnemers in beperkte mate geïnformeerd over de mate waarin milieu, sociale en governance aspecten worden meegenomen bij investeringsbeslissingen” zegt Leonie Jesse van KPMG Sustainability. Jesse: “Een belangrijke verplichting die voortvloeit uit de Europese richtlijn IORP II. En niet alle fondsen gaan structureel in gesprek met hun deelnemers over de aanpak die zij hanteren voor verantwoord beleggen. Terwijl dit een belangrijk onderdeel is van het proces dat ervoor moet zorgen dat de fondsen voldoen aan de eisen die stakeholders aan hen stellen. Zoals het niet beleggen in tabaksbedrijven of bedrijven die de mensenrechten schenden. Pensioenfondsen zijn met hun beleggingskeuzes in staat een aanzienlijke bijdrage te leveren aan het realiseren van de duurzame doelstellingen van de Verenigde Naties en het beperken van klimaatverandering. Deelnemers van de fondsen zijn zich steeds bewuster van de maatschappelijke impact die deze pensioenbeleggingen kunnen hebben.”
Verantwoord beleggen zonder doelstellingen
Uit onderzoek van KPMG onder Nederlandse pensioenfondsen blijkt dat de helft beleid kent op het gebied van verantwoord beleggen zonder hieraan doelstellingen te koppelen. Ruim 40% heeft beleid en heeft hier ook lange termijn doelstellingen aan gekoppeld gericht op het verkleinen van de impact van de beleggingen op de maatschappij en het creëren van maatschappelijke meerwaarde. Jesse: “Twee van de drie fondsen geven aan dat verantwoord beleggen een integraal onderdeel vormt van hun zogenoemde ‘investment beliefs’. Bij één op de vier fondsen maakt verantwoord beleggen onderdeel uit van de beleggingsbeginselen die zij hanteren, waarbij wordt aangegeven hoe de beleggingen bijdragen aan het realiseren van goede rendementen op de lange termijn en een betere leefwereld voor hun deelnemers.”
Beperkte afstemming over uitsluitingen
Voor de implementatie van het beleid dat de fondsen voor verantwoord beleggen hanteren kunnen zij verschillende instrumenten gebruiken. Jesse: “Een voorbeeld hiervan is het uitsluiten van bepaalde beleggingen. De helft van de onderzochte fondsen geeft aan bepaalde sectoren of bedrijven uit te sluiten, zoals wapenproducenten. Uitsluitingen worden vooral gedreven door wet- en regelgeving en de principiële overwegingen van bestuursleden. Dat laatste is enerzijds een goed signaal, want dat betekent dat er bij het bestuur bewust aandacht is voor verantwoord beleggen. Anderzijds, is het onwenselijk dat de principes van het bestuur hierin centraal staan en niet de mening van de deelnemers van het fonds. Naast uitsluiting maken pensioenfondsen voornamelijk gebruik van de mogelijkheden om formeel in gesprek met management van de bedrijven waarin zij beleggen (engagement) en te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen.’’
Beleggen in alle categorieën
Minder dan de helft van de onderzochte pensioenfondsen blijkt het verantwoord beleggen door te voeren in alle ‘asset classes’, waaronder ook de beleggingen in vastgoed, hedgefunds enzovoorts. Jesse: “Een belangrijk aspect van verantwoord beleggen is het maatschappelijke rendement van de investeringen. Bijna alle pensioenfondsen geven aan de impact van hun investeringen te meten. Eén op de vier fondsen doet dit alleen via de output van activiteiten, zoals het aantal gevoerde engagements. Iets minder dan de helft meet waar mogelijk de impact, zoals CO2-afdruk en de besparingen die op schoon drinkwater worden gerealiseerd. Geen enkel fonds meet de impact van de beleggingsportefeuille op de directe omgeving. Naarmate ESG-kwesties, zoals klimaatverandering en mensenrechten, zichtbaarder en urgenter worden zullen de eisen die gesteld worden aan pensioenfondsen steeds hoger worden. Daarom is het niet alleen belangrijk dat fondsen nagaan of zij voldoen aan de huidige eisen. Het is essentieel dat zij vaststellen of zij voldoende voorbereid zijn op de toekomstige urgentie van verantwoord beleggen. Het is duidelijk dat veel fondsen hierin nog flinke stappen moeten zetten.”
