Duurzame beleggingsfondsen blijven beleggersgeld aantrekken. Het totale beheerde vermogen in dergelijke fondsen bereikte in het derde kwartaal bijna 900 miljard euro. Dat geld stroomt naar bestaande duurzame producten, maar ook naar nieuwe producten die in groten getale worden geïntroduceerd. Meer recent is de trend dat conventionele fondsen worden geherpositioneerd als duurzaam fonds.
Duurzame beleggingsfondsen blijven in trek bij beleggers. In het derde kwartaal stroomde er 52,6 milard euro aan nieuw beleggers geld richting fondsen die ESG-aspecten onderdeel hebben gemaakt van hun beleggingsproces. Inmiddels hebben dergelijke fondsen in Europa al 882 miljard euro aan vermogen onder beheer vergaard oftewel ruim 9% van de totale Europese fondsenmarkt.
Fondshuizen spelen al enige jaren in op de toenemende vraag onder beleggers door nieuwe duurzame producten te introduceren. Ook in het derde kwartaal draaiden de productontwikkelingsafdelingen van de vermogensbeheerders weer op volle toeren. Niet minder dan 105 nieuwe fondsen zagen het levenslicht, hetgeen het totaal voor dit jaar vooralsnog brengt op 333 nieuwe fondsen. Daarmee is 2020 goed op weg om 2019 te verslaan, want vorig jaar bleef de teller staan op 360 nieuwe duurzame fondsen.
Maar het lanceren van nieuwe fondsen is niet het enige dat fondshuizen doen om beleggers meer duurzame opties te bieden. In het afgelopen decennium zijn er door Morningstar minstens 648 fondsen in Europa geïdentificeerd die zijn geherpositioneerd van een conventionele beleggingsbenadering naar een duurzame strategie. Gezamenlijk zijn zij inmiddels goed voor ongeveer 22% van het totale beheerde vermogen in duurzame fondsen in Europa.
Fondsen recyclen
Dit recyclen van fondsen is dus een belangrijke business geworden voor fondshuizen en die trend heeft zich met name in de afgelopen drie jaar versneld. De redenen voor fondshuizen om deze stap te nemen zijn divers, ook al zullen de meeste fondshuizen claimen dat het hen te doen is om hun productaanbod te verduurzamen omdat duurzaamheid verworteld is in hun beleggings-DNA.
Echter, er zullen ook financiële motieven zijn. Bestaande fondsen omzetten naar een duurzaam mandaat is een manier om beheerd vermogen binnen te houden. In de afgelopen jaren hebben fondshuizen inderdaad regelmatig naar dit middel gegrepen om een noodlijdend fonds dat moeite had om beleggersgeld binnen boord te houden, in een nieuw duurzaam jasje te steken en zodoende nieuw leven in te blazen.
Anderzijds is het ook een methode voor fondshuizen om bestaand vermogen onder beheer te gebruiken om hun activiteiten op het gebied van duurzame fondsen op te bouwen en zo het tijdsbestek te versnellen dat nodig is om schaal te bereiken. Een positie als vooraanstaand duurzaam fondshuis zal gunstig uitstralen op de markt en hen in een goede positie manouvreren om nieuw vermogen aan te trekken.
Evolutie of revolutie
Toch is de ene herpositionering de andere niet. In de praktijk blijkt het soms te gaan om een geleidelijke evolutie, terwijl in andere gevallen eerder sprake is van een revolutie. Een tweetal voorbeelden van fondsen uit de stal van Nederlandse fondshuizen maakt het mogelijke verschil in impact van een herpositionering duidelijk.
In oktober 2019 fuseerde NN IP maar liefst vier van haar sectorfondsen (NN Basic Materials Fund, NN Energy Fund, NN Industrials Fund en NN Utilities Fund) in een nieuw duurzaam fonds, namelijk NN (L) Climate & Environment. De nieuwe benadering valt te beschrijven als een ecologie strategie die belegt in bedrijven die een oplossing bieden om de duurzaamheid van onze natuurlijke hulpbronnen te ondersteunen. Hoewel dergelijke bedrijven over het algemeen vallen te classificeren in de traditionele sectoren van de oude sectorfondsen, belegt de nieuwe strategie toch duidelijk in hele andere bedrijven.
Robeco Sustainable Property Equities is een ander voorbeeld van een fonds van een Nederlands fondshuis. Hier voegde Robeco in 2019 het woord “Sustainable” toe aan de oude fondsnaam, die voorheen Robeco Property Equities luidde. Reden hiervoor was het feit dat in de afgelopen jaren duurzaamheid een steeds belangrijkere rol was gaan spelen in het beleggingsproces. Dit geleidelijk opschuiven van een conventionele naar een duurzame strategie, resulteerde uiteindelijk in een naamswijziging.
Hoeveel impact
Voor beleggers betekenen deze omgeturnde fondsen een toevoeging aan de keuzemogelijkheden op het gebied van duurzaam beleggen. Dat is op zich een positieve ontwikkeling. Echter, zij zullen alert moeten blijven over hoe impactvol dergelijke wijzigingen zijn op het beleggingsproces en de uiteindelijke portefeuille. Met name bij een grote herpositionering zullen zij zich er van moeten vergewissen of de nieuwe opzet nog altijd aansluit bij hun beleggingswensen.
Daarnaast zullen duurzame beleggers een scherp oog moeten hebben op de intentie achter het herpositioneren, en of is er sprake is van greenwashing. Wanneer een fondshuis eerder gedreven is door het behouden of aantrekken van vermogen dan oprechte duurzame motivatie, dan doen duurzame beleggers er goed aan even verder te kijken. Immers, er is tegenwoordig keuze genoeg.
Ronald van Genderen, Manager Research Analyst bij Morningstar
