De beheerder maakt of kraakt het rendement van een fonds. Immers, hij of zij zit aan de knoppen en neemt de beleggingsbeslissingen met het geld dat de belegger in het fonds heeft gestoken. Daarom is de is de beheerder die het fonds leidt voor iedere fondsbelegger een factor van groot belang. Het laatste wat je wilt is dat een succesvolle beheerder vertrekt of zijn werklast zodanig ziet toenemen dat behaalde successen uit het verleden moeilijk zijn te herhalen in de toekomst.
In het onderzoeksraamwerk dat analisten van Morningstar toepassen bij de analyse van beleggingsfondsen, speelt de People pijler, oftewel de beheerder en het team, een belangrijke rol. Niet voor niets, want een beheerder maakt of kraakt uiteindelijk het rendement van een fonds met zijn of haar keuzes, al dan niet in samenwerking met andere beheerders en analisten. Beleggers dienen daarom ontwikkelingen omtrent hun beheerders nauw in het oog te houden.
Dit geldt wellicht des te meer voor beheerders en analisten van duurzame beleggingsfondsen. Duurzaam beleggen heeft in de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Veel fondshuizen zijn in de afgelopen jaren begonnen met het aanbieden van duurzame beleggingsfonsden of bouwden hun bestaande productenpalet uit. Het aantal ervaren beheerders en analisten op dit gebied is echter beperkt omdat duurzaamheid tot circa vijf jaar geleden nog een niche was in de beleggingswereld. Er mag daarom gerust worden gesteld dat er een grote en toenemende vraag, wellicht zelfs een strijd, is onder fondshuizen naar ervaren duurzaamheidsbeleggers.
Overstap
Dat werd afgelopen week eens en te meer duidelijk met de aankondiging van NN IP dat Hendrik-Jan Boer en een groot deel van zijn team de overstap maakt van het Haagse fondshuis naar het Amerikaanse Neuberger Berman. Hendrik-Jan Boer is een zeer ervaren beheerder in duurzame aandelen. Zo was hij sinds 2004 hoofdbeheerder van het wereldwijde duurzame aandelenfonds NN Duurzaam Aandelen Fonds.
Onder zijn leiding werd het duurzaamheidsbeleid voor deze strategie ontwikkeld en volgden er in de loop der jaren andere producten die door hem werden beheerd, zoals de duurzame Europese aandelenstrategie, of onder zijn toezicht vielen, zoals de impact strategieën. Daarnaast heeft hij een voortrekkersrol gespeeld in de ontwikkeling van het duurzaambeidsbeleid binnen NN IP als organisatie.
Het vertrek van Boer, zijn twee medebeheerders en vier van de zeven toegewijde analisten is daarom niet alleen een groot verlies voor NN IP, maar ook voor de beleggers in de door Boer en zijn team beheerde fondsen. Reden genoeg voor de analisten van Morningstar om het NN Duurzaam Aandelen Fonds Under Review te plaatsen, terwijl het daarvoor nog een positieve Morningstar Analyst Rating had van Bronze, grotendeels gebaseerd op het vertrouwen dat Morningstar had in het team.
De zogenaamde teamlift is een duidelijk voorbeeld van een fondshuis dat tot voor kort weinig deed op het gebied van duurzaam beleggen, zoals Neuberger Berman, in één keer een grote stap maakt met het aantrekken van een ervaren beheerder en zijn team van een ander fondshuis.
Veel verantwoordelijkheden
Van een andere orde, maar desalniettemin met nadelige gevolgen voor beleggers, is wanneer fondshuizen hun succesvolle beheerders en teams te veel nieuwe verantwoordelijkheden geven. Dit is bijvoorbeeld het geval geweest binnen Jupiter Asset Management. Bij dit Britse fondshuis beheert Charlie Thomas sinds september 2003 het Jupiter Ecology fonds, hetgeen hem tot een zeer ervaren beheerder maakt en jarenlang heeft hij uitstekende prestaties laten zien. Hij werd ondersteund door medebeheerder Abbie Llewellyn-Waters en twee analisten, hetgeen hem voorzag van voldoende ondersteuning.
Echter, sinds 2016 werd Thomas ook verantwoordelijk voor diverse andere fondsen, hetgeen zijn werklast aanzienlijk deed toenemen. Daarbij kwam dat Llewellyn-Waters en één van de twee analisten in 2018 van het ecologie fonds werden afgehaald en verantwoordelijk werden gemaakt voor een nieuw geïntroduceerd wereldwijd duurzaam aandelenfonds.
Toeval of niet, maar sinds 2016 zijn de resultaten van Jupiter Ecology benedengemiddeld gebleken. Door de toegenomen werklast van Thomas en zijn afgenomen ondersteuning ging de Morningstar Analyst Rating omlaag van Bronze naar Neutral. Uiteindelijk is Morningstar uiteindelijk zelfs gestopt met het volgen van het fonds, omdat het geen potentie meer zag in het fonds.
Beleggers doen er goed aan om goed in de gaten te houden of hun succesvolle beheerders nog wel stevig in het zadel zitten bij hun fondsen en of zij door hun succes niet te veel additionele werklast toegewezen krijgen. Dit geldt tegenwoordig wellicht nog meer voor duurzame beheerders dan voor hun traditionele collega’s.
Ronald van Genderen, Manager Research Analyst bij Morningstar
