Er was de afgelopen 12 maanden veel vraag naar ecologiefondsen, wat resulteerde in één van de sterkste instromen van beleggersgeld van alle Morningstar categorieën. Aangezien de blootstelling aan marktkapitalisatie en portefeuilleconcentratie sterk varieert tussen fondsen, moeten beleggers de maximale capaciteit van ecologiefondsen echter nauwlettend in de gaten houden. Vooral omdat sommige van deze fondsen hun vermogen onder beheer recent zagen exploderen.
Jarenlang leidden ecologiefondsen een teruggetrokken bestaan. Hoewel ze meestal aangeduid kunnen worden als wereldwijde aandelenfondsen, waren ze door hun strikte focus op milieugerelateerde bedrijven alleen interessant voor beleggers die een bijzonder sterke interesse hadden in duurzaam beleggen.
De belangstelling voor duurzaam beleggen is recent echter aanzienlijk toegenomen, mede als gevolg van de corona-pandemie. De COVID-19-crisis heeft beleggers meer bewust gemaakt van de mogelijke bedreigingen voor de samenleving en de financiële markten die uitgaan van wereldwijde ecologische en sociale rampen. De opwarming van de aarde is een belangrijk voorbeeld van de mogelijke risico’s.
Ecologiefondsen vallen op
De toegenomen populariteit van duurzaamheid onder beleggers was wijdverbreid, maar viel vooral op bij ecologiefondsen. De verkiezing van Joe Biden tot president van de Verenigde Staten en zijn verwachte klimaatveranderingsagenda zorgden voor een nieuwe en stevige wind in de rug voor de fondscategorie.
Het totale beheerde vermogen van alle ecologiefondsen die in Europa te koop zijn, schommelde jarenlang rond de 10 miljard euro. Bovendien was de groei in het beheerde vermogen vooral het gevolg van stijgende aandelenkoersen en niet van instromen. Dit veranderde enigszins in 2019 toen de categorie een totale netto-instroom zag van 6,4 miljard euro, maar met bijna 25 miljard euro aan instroom zagen ecologiefondsen een explosieve groei van de vraag in 2020. Deze trend zette zich begin 2021 voort en gedurende de eerste twee maanden van het jaar hadden ecologiefondsen al bijna 12 miljard euro aan nieuw geld aangetrokken.
Hoe groot die instroom werkelijk was, maken de volgende cijfers duidelijk. Eind 2018 beheerden ecologiefondsen in totaal 13,5 miljard euro. Gedreven door een sterke instroom in de twee daaropvolgende jaren, steeg het beheerde vermogen tot 70 miljard euro eind februari 2021. Tijdens de afgelopen 12 maanden was de ecologiesector de op drie na populairste Morningstar categorie in termen van instroom. Bij elkaar zagen ecologiefondsen het beheerde vermogen met 34 miljard euro toenemen, slechts 10 miljard euro minder dan de categorie aandelen wereldwijd large-cap gemengd, terwijl die categorie meer dan 10 keer zoveel fondsen omvat.
Zorgen over capaciteit
De toename van het beheerde vermogen was zo spectaculair dat het een punt van zorg zou moeten zijn voor beleggers. Fondsen moeten namelijk mogelijk het hoofd bieden aan de handicap van een opgeblazen vermogen. Als fondsen te groot worden en niet op tijd worden gesloten, kan het grotere vermogen van invloed zijn op de mogelijkheden van de strategie om alpha te generen, oftewel beter te presteren dan de markt. Een toenemend aantal portefeuilleposities, ideeën met een lagere overtuiging die in de portefeuille verschijnen of een stijging van de marktkapitalisatie zijn indicaties dat de beheerder moeite heeft om het grotere vermogen te beheren.
Dit is vooral belangrijk in categorieën zoals de ecologiesector, die bestaat uit fondsen die beleggen in een zeer breed scala aan marktkapitalisaties. Ter illustratie: fondsen met een focus op de onderkant van het marktkapitalisatiespectrum beleggen in bedrijven met een gemiddelde marktkapitalisatie van slechts enkele miljarden euro’s. Deze kunnen worden bestempeld als small-capstrategieën, maar aan de andere kant zijn er ook tal van strategieën die zich richten op large- en mega-caps en gemiddelde marktkapitalisaties van meer dan 80 miljard euro laten zien.
Deuren sluiten
In de afgelopen maanden hebben verschillende strategieën daarom hun deuren gesloten voor nieuwe beleggers, waarbij alleen bestaande aandeelhouders slechts beperkt ruimte kregen om nieuw geld in de fondsen te steken. Twee fondsen die door Morningstar-analisten worden gevolgd, behoren tot deze groep fondsen.
Impax Environmental Markets (Ireland) Fund, dat een Morningstar Analyst Rating van Silver heeft, was een van de eerste fondsen die in juli 2020 een zogenaamde soft-close onderging. Terwijl het beheerde vermogen voor deze strategie groeide, hebben we geen enkele verandering in de kenmerken van de portefeuille gezien. Doorgaans belegt het fonds ongeveer 80% van het vermogen in mid- en small-caps, oftewel ongeveer het dubbele van de gemiddelde allocatie voor vergelijkbare fondsen.
Hoewel de portefeuille enigszins is opgeschoven naar mid-caps, werd dat meer gedreven door marktbewegingen dan door de beheerders die actief het marktkapitalisatieprofiel van de portefeuille wijzigden. Tegelijkertijd bleef de concentratie van de portefeuille ongewijzigd, met ongeveer 60-65 posities en ongeveer 25% van het vermogen belegd in de 10 grootste posities.
Meer recentelijk, per 15 maart 2021, voegde Pictet – Global Environmental Opportunities, dat een Bronze rating heeft, zich bij het groeiende aantal gesloten ecologiefondsen. Over de afgelopen twaalf maanden tot eind februari 2021 zag de Pictet-strategie een netto-instroom van bijna 4 miljard euro, waardoor het totale beheerde vermogen op iets boven de 7,5 miljard euro uitkwam. Dit maakt het een van de grootste strategieën binnen de Morningstar-categorie voor ecologiefondsen.
De portefeuille van het fonds is meer gericht op large-caps in vergelijking met de concurrentie, aangezien het ongeveer 65% van het vermogen in het large-cap segment belegt, terwijl vergelijkbare fondsen gemiddeld ongeveer 55% in dit deel van de markt beleggen. Tot slot, zien we ook hier dat de concentratiestatistieken niet zijn veranderd. De concentratie in de top 10 posities bewoog zich binnen de gebruikelijke range van 30% tot 35% en het aantal posities schommelde rond de 50 aandelen.
Ronald van Genderen, senior Manager Research Analyst bij Morningstar
Dit artikel is eerder verschenen op de website van Morningstar
