Uit recent onderzoek van de internationale vastgoedadviseur Savills blijkt dat ESG-beleid (milieu, maatschappij en governance; ESG) onmisbaar is geworden. Twee derde van de respondenten heeft aangegeven een goede ESG-strategie “erg belangrijk” te vinden, een duidelijke stijging ten opzichte van vijf jaar geleden.
Uit het onderzoek blijkt dat 85% van de respondenten de ESG-strategie de afgelopen vijf jaar “belangrijker” of zelfs “aanzienlijk belangrijker” is gaan beoordelen. De respondenten die deelgenomen hebben aan het onderzoek bestonden uit meet dan 50 vastgoedinvesteerders, -ontwikkelaars en exploitanten uit de woningbeleggingsmarkt.
Ondanks de wereldwijde pandemie, blijkt dat deze vastgoedbedrijven ESG in toenemende mate in hun beleid zijn gaan opnemen en dat zij actiever sturen op duurzame waardecreatie. Ons onderzoek wijst uit dat in slechts 10% van de gevallen de ESG-strategie de afgelopen maanden onveranderd is gebleven of minder aandacht heeft gekregen. Covid-19 blijkt zelfs een versterkend effect te hebben als het gaat om ESG-onderwerpen. 40% van de ondervraagden heeft aangegeven een energieneutrale strategie te gaan volgen.
Uit onze enquêteresultaten blijkt dat het het vertrouwen in ESG-strategieën dit jaar ongelooflijk veerkrachtig is gebleven en zich verder blijft ontwikkelen. Dit toont volgens mij aan dat de manier waarop de sector aankijkt tegen de rol die de gebouwde omgeving speelt in de huidige klimaatcrisis, echt in de juiste richting aan het verschuiven is.
Stijgende vraag
De vraag naar duurzame gebouwen neemt significant toe. Wij zien dat de vraag voornamelijk afkomstig is van beleggers, gevolgd door vraag vanuit de eigen organisatie. Respondenten geven aan dat de stijgende vraag gedreven wordt door het streven naar duurzaamheid certificeringen, de behoefte om vervuiling te verminderen en de strengere bedrijfsdoelstellingen op het gebied van duurzaamheid.
Onze enquête toont dus aan dat met name vastgoedbeleggers de kar trekken als het gaat om het stuwen van de vraag naar “groenere” gebouwen. Zij worden op de voet gevolgd door aandeelhouders en werknemers binnen de eigen organisatie.
Wat betekent zo’n groen gebouw dan voor de waarde? De reacties hierop in het onderzoek zijn verdeeld; 44% van de respondenten rekent op een “green premium”. De verwachte premie valt echter lager uit dan ik had gedacht ; 87% verwacht niet meer dan 10% aan waarde toe te kunnen voegen.
Of de zogeheten “green premiums” door ESG beleid zich inderdaad gaan bewijzen, moet nog blijken. Het is een concept dat op het moment nog in zijn kinderschoenen staat. Ik sluit daarentegen niet uit dat fondsen in de toekomst een duurzaamheidspremie zullen gaan betalen voor vastgoed wat past binnen de ESG-strategie, of zelfs dat zij korting zullen bedingen voor gebouwen die aan bepaalde criteria niet kunnen voldoen. De eerste nieuwbouwtransacties zijn al voorzichtig als zodanig te karakteriseren, met name waar de ontwikkelaar belegger in een vroeg stadium met elkaar aan tafel gaan en samen naar de mogelijkheden kijken om ESG in het project en en de beleggingspropositie te alloceren. Nu we de eerste bewijzen dus in de markt kunnen waarnemen dat een toenemend aantal beleggers zich specifiek richt op duurzame gebouwen of vastgoed met een positieve ESG-impact, verwacht ik zeker dat de interesse van steeds meer partijen zich in toenemende mate zal focussen vastgoed wat voldoet aan deze criteria.
Bouwen aan een betere toekomst
In Nederland worden gebouwen worden steeds vaker ontworpen, gebouwd en opgeleverd volgens gecertificeerde duurzaamheidsnormen. Uit het onderzoek blijkt dat 80% van de respondenten ten minste één object in hun portefeuille heeft dat aan een dergelijke duurzaamheidsnorm voldoet. Ook gaf 90% aan dit in de nabije toekomst te ambiëren.
Het ontwikkelen van betere, duurzame gebouwen kan de sociale cohesie versterken en de groene en duurzame verstedelijking bevorderen. Daarnaast leert de ervaring ons dat de gebruikerservaring in duurzame gebouwen ook beter is, gelet op energie, comfort en gezondheid. Op de langere termijn zal duurzaam bouwen leiden tot een verlaging van de totale gebruikskosten. Zo kunnen we concluderen dat verduurzaming absoluut loont, al zal dat misschien niet altijd leiden tot een hogere waarde, maar dus wel tot een betere omgeving.
Martijn Onderstal, Head of Valuation bij Savills in Nederland