Om klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan, verplicht de ontbossingsverordening bedrijven om ervoor te zorgen dat rundvee-, cacao-, koffie-, palmolie-, rubber-, soja- en houtproducten die in de EU worden verkocht en uit de EU worden geëxporteerd (onder de verordening vallende producten) niet hebben bijgedragen aan ontbossing en aantasting van bossen. Deze verordening is op 29 juni 2023 in werking getreden.
In de verordening wordt de volgende definitie van ‘ontbossing’ gebruikt: the conversion of forests to agricultural use, whether or not caused by human activities. Aangezien het ESG landschap snel verandert, wilden we kijken of sommige stukjes van de Green Deal-puzzel inmiddels in elkaar beginnen te passen, met ontbossing als voorbeeld. Hoe werkt deze ontbossingsverordening samen met de SFDR, Taxonomieverordening en CSRD? Kun je als financiële marktpartij (opnieuw) gebruik maken van data over ontbossing? Laten we eens kijken.
SFDR
In een artikel op onze website vertellen we over het final report van de ESA’s over de herziening van de informatieverstrekking over PAI en financiële producten in het kader van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR).
Dit verslag is opgesteld naar aanleiding van een mandaat dat de Europese Commissie (EC) in april 2022 aan de Europese toezichthoudende autoriteiten(ESA’s) heeft gegeven om verschillende aspecten van de Gedelegeerde Verordening SFDR (SFDR level 2) te herzien.
Rekening houdend met de feedback op een consultatie van april 2023, stellen de ESA’s voor om de SFDR level 2 op verschillende gebieden aan te passen, waaronder op de openbaarmaking van PAI’s. Ze stellen de invoering van enkele nieuwe PAI’s voor en willen wijzigingen maken aan bestaande PAI’s. Een van de wijzigingen heeft betrekking op de PAI-indicator voor ontbossing.
Wat zijn PAI-indicatoren?
Voor degenen die nog niet bekend zijn met PAI-indicatoren: PAI is een afkorting van Principal Adverse Impacts. Het gaat hierbij om de effecten van investeringsbeslissingen op duurzaamheidsfactoren. De PAI-indicatoren zijn een manier om de (negatieve) impact van bedrijven (investeringen) op het milieu en de maatschappij te meten. PAI-indicatoren worden gepresenteerd in bijlage I van SFDR level 2 en bestaan uit verplichte milieu en sociale indicatoren in tabel 1, en aanvullende optionele milieu en sociale PAI in tabel 2 en 3.
Definitie van ontbossing
De SFDR vereist (onder andere) openbaarmaking, bijvoorbeeld op de website van een vermogensbeheerder, van de materiële negatieve effecten van de investeringsbeslissingen op duurzaamheidsfactoren. Ook een verklaring van het due diligence-beleid met betrekking tot deze effecten is verplicht. In de level 2 teksten van de SFDR is ontbossing gedefinieerd als: ”the temporary or permanent human induced conversion of forested land to non-forested land. Het is opgenomen als een extra opt-in milieu-indicator: 15. Ontbossing: Aandeel investeringen in bedrijven zonder beleid om ontbossing aan te pakken.
In dit final report worden verschillende veranderingen op het gebied van ontbossing voorgesteld aan de EC.
De ESA’s stellen voor om de definitie van “ontbossing” te wijzigen en in overeenstemming te brengen met de recente verordening over ontbossingsvrije producten.
De indicator in de PAI-statement zelf blijft ongewijzigd: 16. Ontbossing: Aandeel investeringen in bedrijven zonder beleid om ontbossing aan te pakken.
Het valt je misschien op dat het getal veranderd is in 16. We komen hier later op terug. Er is uiteindelijk een nieuwe formule geïntroduceerd om deze indicator te berekenen, maar die valt buiten de scope van dit artikel.
Dus ja, voor de SFDR is het final report in overeenstemming met de ontbossingsverordening, mocht deze voorgestelde wijziging definitief worden. Hoe zit het met de Taxonomieverordening?
Taxonomieverordening
Zoals vermeld in onze publicatie over Taxonomie en diepzeemijnbouw, zijn (onder andere) de technische screeningscriteria voor doelstelling 6, Bescherming en herstel van biodiversiteit en ecosystemen, goedgekeurd (op 27 juni 2023).
Deze technische criteria verwijzen helemaal niet naar ontbossing, laat staan dat ze een lijst van criteria bevatten die systematisch bescherming bieden tegen ontbossing.
Tot onze verbazing is er geen link tussen de taxonomieverordening en de ontbossingsverordening of enige verwijzing naar ontbossing. Tot slot de CSRD.
CSRD
De CSRD vereist dat organisaties rapporteren over de impact van hun activiteiten op het milieu en de maatschappij, en stelt eisen aan de controle (assurance) van gerapporteerde informatie. De gedetailleerde rapportagestandaarden zijn vastgelegd in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), en goedgekeurd in oktober 2023. In de ESRS wordt ontbossing gedefinieerd als temporary or permanent human-induced conversion of forested land to non-forested land. Zoals je kunt zien, is de definitie van ontbossing niet gelijk aan de definitie in de ontbossingsverordening.
Bovendien vereisen de ESRS over biodiversiteit en ecosystemen dat bedrijven bekendmaken of ze beleid hebben om ontbossing aan te pakken. Dit ondersteunt de informatiebehoeften van de ondernemingen die in scope zijn van de SFDR. Het is namelijk afgeleid van een extra indicator met betrekking tot PAI (zoals uiteengezet in indicator 15 in tabel 2 van bijlage I van de level 2 SFDR met betrekking tot ontbossing).
Als de voorgestelde wijzigingen in het kader van de SFDR definitief worden, verwijzen de huidige ESRS naar een verouderd PAI-nummer en naar een andere definitie van ontbossing dan die in de ESRS is opgenomen. De ESRS verwijzen dus naar ontbossing met een andere reikwijdte.
Conclusie
Uit ons voorbeeld blijkt dat zowel de Taxonomieverordening als de CSRD niet – of niet volledig – zijn afgestemd op de ontbossingsverordening, hoewel beide de nieuwste definitie van ontbossing in die verordening hadden kunnen overnemen, gezien de bovenstaande tijdlijnen. De voorgestelde wijzigingen in de SFDR lijken wel in lijn met de laatste ontwikkelingen in het duurzaamheidslandschap. Het veranderen van slechts één stukje van de puzzel maakt de puzzel voor financiële marktdeelnemers alleen maar ingewikkelder. De ontwikkeling van Europese ESG wetgeving gaat zo snel, dat de EU zelf moeite lijkt te hebben om bij te blijven.
Klaske Beyer, ESG specialist bij Projective Group