Wat denk je als je de term ‘verantwoord bankieren’ hoort? ‘Kun je dat concreet maken?’ Precies dáárom onderschrijven de Volksbank en haar merken de Principles for Responsible Banking die vandaag drie jaar bestaan. Wat is er de afgelopen tijd gedaan om deze VN-principes in de praktijk te brengen en hoe ziet de toekomst eruit? Jeroen Dijst, als Chief Risk Officer lid van de Executive Committee van de Volksbank en Lotte Jongstra, adviseur duurzaamheidsbeleid bij het Expertisecentrum Duurzaamheid bij ASN Bank, gingen erover in gesprek: “Impact maken is belangrijker dan de hoogste rapportcijfers krijgen.”
De strategie van de Volksbank staat voor een belangrijk deel in het teken van maatschappelijke impact maken. Impact die we écht kunnen sturen. Dat vraagt om scherpe keuzes maken en dilemma’s durven confronteren. Lotte: “We erkennen waar we negatieve impact maken. Woningen waarvoor we hypotheken verstrekken stoten CO₂ uit, bijvoorbeeld. Tegelijkertijd willen we de woontoegankelijkheid in Nederland verbeteren, dus financieren we – in tegenstelling tot andere banken – inclusief, ongeacht het energielabel van een woning. Die twee kunnen elkaar bijten, maar we baseren onze keuzes op wat uiteindelijk het meeste oplevert voor mens en maatschappij. Daarom maken we ons ook hard voor alternatieven zoals duurzaam en biobased bouwen waarin beide werelden samenkomen.”
Verandering teweegbrengen
De Volksbank kiest niet voor de weg van de minste weerstand. Zo financieren onze merken ook huizen met ‘slechte’ energielabels zodat zoveel mogelijk Nederlanders toegang blijven houden tot de woningmarkt. Niet per se goed voor het klimaat, maar wel een manier om echt impact te maken. Jeroen: “We motiveren klanten om een actieplan te maken om te verduurzamen en helpen bij de uitvoering. Wij zijn niet een bank die mensen uitsluit. We willen duurzame verandering teweegbrengen waarbij we bij het verduurzamen van de woningmarkt ook oog houden voor de sociale aspecten.”
Hoe ga je om met de maatschappelijke verantwoordelijkheid die je hebt als bank? Voor de Volksbank begint dat met het verankeren van je maatschappelijke ambities in je bedrijfsvoering. Dit jaar is er voor het eerst een lunchbijeenkomst voor alle medewerkers die zich bezighouden met maatschappelijke impact. “We hebben een flinke zaal moeten reserveren”, grapt Lotte. Serieuzer: “Het is niet langer een apart clubje binnen de bank of alleen ASN Bank als aanjager van duurzame verandering. De hele organisatie is ervan doordrongen”. Jeroen vat samen: “Alleen ga je sneller, samen kom je verder”.
Groot én klein
Vanuit de VN-deskundigen en onafhankelijke onderzoeken als de Eerlijke Bankwijzer is er waardering voor de ingeslagen weg. En belangrijker: de impact wordt steeds voelbaarder. Dat uit zich via verschillende initiatieven, zoals de duurhuur pilot van dochter BLG Wonen waarmee we onze nek uitsteken voor duurhuurders en een product lanceren dat wordt omarmd door de markt. Of de Nationale DorpenTop van RegioBank waar gepleit werd voor een minister voor Regiozaken. Omdat leefbaarheid in de regio – mét winkels – net zo belangrijk is als in de Randstad.
Naast deze grote maatschappelijke thema’s ziet Lotte ook veel moois gebeuren op het kleinmenselijke vlak. Bijvoorbeeld in de dagelijkse praktijk van collega’s van het team financiële zorg die met hun persoonlijke benadering klanten die het moeilijk hebben ontzorgen en – in veel gevallen – helpen om in hun huis te kunnen blijven wonen.
Spanningsveld
Maar wat zijn de grote uitdagingen voor de toekomst? Lotte verwacht dat de spanning tussen het klimaat en de financiële gezondheid van mensen zal toenemen. Ook voor banken levert dat stevige dilemma’s op: “In hoeverre ga je slechtere energielabels hoger beprijzen of energierisico’s doorberekenen?”, vraagt de duurzaamheidsadviseur zich af. Jeroen: “De veranderingen waar de hele wereld voor staat gaan niet via het pad der geleidelijkheid en iedereen tevreden houden. Dat gaat tot discussies leiden, tot wrijving. Het gesprek voeren en bewuster bekwaam keuzes maken over dit soort onderwerpen is al één stap voorwaarts.”
Vanuit zijn netwerk en rol als CRO merkt Jeroen dat er binnen en buiten de bank veel steun is voor de maatschappelijk impact-strategie. Met die steun versterken we onze unieke identiteit in het Nederlandse bankenlandschap. Tegelijkertijd moeten we als bank onderaan de streep natuurlijk positieve financiële resultaten laten zien. Jeroen: “In dit spanningsveld lopen intentie en uitvoering niet altijd synchroon. Maar het is de enige weg voorwaarts: niet alleen bankieren goed doen, maar vooral goed bankieren.”
Principles for Responsible Banking
Met de ondertekening van de zes Principles for Responsible Banking zeggen we onder andere toe dat we onze bedrijfsstrategie afstemmen op de behoeftes van individuen en de maatschappij. Deze komen overeen met de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties: de Sustainable Development Goals (SDG’s) en het Klimaatakkoord van Parijs. Sinds 2019 hebben al 318 banken de VN-principes ondertekend. Dat is meer dan een derde van de wereldwijde bankensector. Bekijk hier de zes VN-Principes voor verantwoord bankieren.
Dit artikel is eerder verschenen op de website van de Volksbank en met toestemming overgenomen.