Veel institutionele investeerders willen met klimaatbeleggingen de opwarming van de aarde tegengaan. Via green bonds investeren zij vooral in hernieuwbare energie. Daarbij zouden ze de watergerelateerde economie – de blue economy – niet moeten negeren. “Als we niet investeren in een gezonde zee, zullen we de klimaatdoelen namelijk niet bereiken. Het verduurzamen van de scheepvaart speelt hierin een cruciale rol. Water en klimaat zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden,” zegt Willem Visser, Impact Portfolio Manager bij T. Rowe Price.
Vijftig procent van onze zuurstof wordt door de zee gegenereerd, één op de twee ademhalingen. De zee fungeert bovendien als een groot opvangreservoir van CO2, dat minstens 30% van de wereldwijd uitgestoten CO2 absorbeert. Deze belangrijke taak wordt uitgevoerd door fytoplankton, dat CO2 filtert en absorbeert en zuurstof produceert. Echter, door verzuring van de zeeën en oceanen als gevolg van vervuiling, wordt deze capaciteit verminderd. Dit heeft een rampzalige impact op zowel de CO2-opname als het maritieme ecosysteem.
De zee is ook een belangrijke voedselbron voor mensen en dieren en een essentieel onderdeel van de wereldeconomie. Visser: “Toch verwaarlozen we de zee en wordt er te weinig geïnvesteerd in oplossingen en behoud. Investeerders kunnen een belangrijke rol spelen bij het financieren van projecten die de gezondheid van de zee verbeteren en bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelen. Blue bonds (blauwe obligaties), een subcategorie van green bonds, richten zich specifiek op waterthema’s en zijn daarmee bijzonder effectief in het financieren van watergerelateerde projecten, onder meer in de scheepvaartsector.”
Investeren in duurzame scheepvaart
De scheepvaartsector is het kloppende hart van de wereldeconomie. Ongeveer 90% van de wereldhandel (qua volume) wordt over zee vervoerd, wat scheepvaart onmisbaar maakt voor mondiale toeleveringsketens. Hoewel scheepvaart per tonkilometer een van de meest koolstofefficiënte manieren van transport is, zorgt de enorme omvang van de wereldwijde maritieme handel ervoor dat de sector verantwoordelijk is voor ongeveer 3% van de wereldwijde broeikasgasemissies.
Visser: “Investeren in de verduurzaming van scheepvaart helpt het klimaat op twee manieren. Ten eerste beperkt het de CO2-uitstoot van de scheepvaart. Het tweede aspect is echter nog belangrijker: duurzame scheepvaart draagt bij aan het gezond houden van de zee – niet alleen door de CO2-uitstoot te beperken, maar ook door vervuiling tegen te gaan. Schonere schepen en havens verminderen het lozen van olie en andere schadelijke stoffen in het zeewater.”
Het verminderen van koolstofemissies in de scheepvaart is een grote uitdaging vanwege het gebruik van fossiele brandstoffen en de mondiale schaal van de sector. Het vereist een uitgebreide en transformatieve aanpak die technologische, operationele, regelgevende en culturele veranderingen omvat. Visser: “Deze transformatie is essentieel, niet alleen om klimaatdoelen te halen, maar ook om de lange termijn levensvatbaarheid en concurrentiekracht van de maritieme sector te waarborgen.”
Opvallend project, met ook APG als investeerder
Het Deense energiebedrijf Ørsted was een van de eerste bedrijven die in 2023 een blue bond uitgaf. Veertig procent van de opbrengst is toegewezen aan duurzame scheepvaart met behulp van groene e-methanol en 60% aan herstel van mariene ecosystemen. Visser legt uit: “Het bedrijf plant koraalriffen onder offshore windparken, en dat gebied is nu een broedplaats geworden voor verschillende diersoorten. Dergelijke investeringen helpen ook om de biodiversiteit te beschermen.” T. Rowe Price is een van de investeerders. In Nederland heeft pensioenuitvoerder APG namens pensioenfonds ABP €50 miljoen in het project geïnvesteerd.
Een andere belangrijke mijlpaal in 2023 was de komst van de Laura Mærsk, ’s werelds eerste containerschip met een dual-fuel motor die op groene methanol kan draaien. De Laura Mærsk gaf een belangrijk signaal af dat de vraag naar groene brandstoffen en groene schepen van toonaangevende bedrijven in de sector in de komende jaren een stuwende kracht zal zijn. “Dergelijke projecten zijn zeer geschikt om te financieren met blauwe obligaties, die zowel impact als financieel rendement voor investeerders opleveren,” zegt Visser.
De weg naar het koolstofvrij maken van de scheepvaart zal voornamelijk via twee routes verlopen: het upgraden/vervangen van huidige vloten om over te schakelen op alternatieve brandstoffen en energie-efficiëntie. De grootste bijdrage aan netto nul in 2050 (ongeveer 30-60% koolstofreductie) zal komen van het overstappen naar andere brandstoffen, maar de vervangingscyclus van schepen zal nog zeker tientallen jaren in beslag nemen.
Meer investeerbare projecten nodig
De scheepvaart is strategisch goed gepositioneerd om klimaatverandering aan te pakken en zou een leidende rol kunnen spelen in de transitie naar een koolstofvrije economie. “Beleggers kunnen een grote rol spelen met blue bonds, door meer duurzame scheepvaart, havens en projecten te financieren die de zee gezond houden.”
Er is echter nog steeds een tekort aan investeerbare projecten. Visser: “Bij T. Rowe Price hebben we ons gecommitteerd aan het helpen laten groeien van de blue bond-markt. We moedigen bedrijven aan projecten te initiëren en deze blauwe obligaties uit te geven. We zorgen dan voor gedeeltelijke financiering van deze projecten en stimuleren daarmee andere investeerders om te volgen.”
Willem Visser, Impact Portfolio Manager bij T. Rowe Price.